10-Ne Νέον

Το ευγενές αέριο των φωτεινών επιγραφών

Φωτεινή επιγραφή με  "Φώτα Νέον" σε ανθοπωλείο

Εδώ είναι το 10ο στοιχείο σε αυτή τη σειρά για το "2019: διεθνές έτος του περιοδικού πίνακα" με Ατομικό αριθμό Ζ=10 και ατομικό βάρος Α_r=20,2. το Νέον. Γνωστό κυρίως για τη χρήση του σε φώτα νέον, το νέον βρίσκει επίσης χρήση ως κρυογονικό ψυκτικό. Η αδρανής φύση του σημαίνει ότι δεν έχει γνωστές σταθερές ενώσεις με άλλα στοιχεία.

Ανακαλύφθηκε μαζί με τα επίσης ευγενή αέρια κρυπτό (Kr) και το ξένο (Xe) το 1898, από τους Βρετανούς χημικούς Ράμσεϊ (Sir William Ramsay) και Τρέιβερς (Morris Travers). Οι χημικοί αυτοί απομόνωσαν αυτά τα τρία ευγενή αέρια από το υπόλειμμα ξηρού αέρα, μετά από την απομάκρυνση του αζώτου (N2), του οξυγόνου (O2), του αργού (Ar) και του διοξειδίου του άνθρακα (CO2). Το νέο ήταν το δεύτερο κατά σειρά που ανακαλύφθηκε από τα τρία αυτά (κρυπτό, νέο και ξένο) σχετικά σπάνια ευγενή αέρια και αναγνωρίστηκε άμεσα ως ένα "νέο" (για τότε) χημικό στοιχείο από το έντονο φάσμα εκπομπής του. Ονομάστηκε από την ελληνική λέξη «νέον» όνομα που προτάθηκε από τον γιο του Ramsay.

Το νέον χρησιμοποιείται συχνά σε φωτεινές επιγραφές για να παράγει ένα ξεχωριστό κόκκινο-πορτοκαλί φως. Αν και το χρώμα του φωτός που ακτινοβολείται από τους διάφορους σωλήνες ποικίλει ανάλογα με το ευγενές αέριο που περικλείεται στον σωλήνα, όλα αυτά τα φώτα ονομάζονται "φώτα νέον". Παράγονται περνώντας μια υψηλή τάση μέσω αυτών των αερίων που τα ιονίζει και τα αναγκάζει να φωτοβολούν.

Το υγρό νέον είναι ένα ισχυρό ψυκτικό, με σαράντα φορές μεγαλύτερη ψυκτική ισχύ ανά μονάδα όγκου από το υγρό ήλιο. Έτσι το υγροποιημένο νέον χρησιμοποιείται εμπορικά ως κρυογονικό ψυκτικό (24.56 K,  -248.59 °C) σε εφαρμογές που δεν απαιτούν τόσο χαμηλές θερμοκρασίες όσο αυτό που επιτυγχάνεται με την πιο ακραία ψύξη του υγρού ηλίου (0,95 K, -272,2 °C) .

Το νέον είναι το πιο αδρανές στοιχείο του περιοδικού πίνακα. Ενώ τα άλλα ευγενή αέρια έχουν βρεθεί ότι σχηματίζουν έναν περιορισμένο αριθμό σταθερών ενώσεων με άλλα στοιχεία, οι χημικοί δεν έχουν ακόμη εντοπίσει κάποια σταθερή ένωση του νέον.

Το νέον χρησιμοποιείται σε λυχνίες κενού, δείκτες υψηλής τάσης, αλεξικέραυνα, λυχνίες μέτρησης ραδιοκυμάτων, στις λυχνίες των τηλεοράσεων και στα λέιζερ ηλίου-νέον.

Το νέον, ως υγρό ή ως αέριο, είναι σχετικά ακριβό - σε μικρές ποσότητες, η τιμή του υγρού νέον μπορεί να είναι μεγαλύτερη από 55 φορές εκείνη του υγρού ηλίου. Η αιτία για τις υψηλές τιμές του νέον είναι η σπανιότητα του, καθώς, σε αντίθεση με το ήλιο, μπορεί να ληφθεί μόνο από τον αέρα.

Πηγές

Από την Wikipedia, the free encyclopedia : Neon
και από το : compound chem : Νέον

Εικόνες

Από το LANL(Los Alamos National Labolatory) https://periodic.lanl.gov/10.shtml
Από την Wikipedia, the free encyclopedia :

By Karl Thomas Moore - Own work, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=46940262

< 9-F Φθόριο-                     Όλος ο Περιοδικός Πίνακας                     11-Na Νάτριο >