Σαν σήμερα στη ΧΗΜΕΊΑ : 02 Μαρτίου

Ο Γάλλος φυσικός Ανρί Μπεκερέλ (Henri Becquerel) ανακοίνωσε την ανακάλυψη της ραδιενέργειας σαν σήμερα το 1896

O Μπεκερέλ ανακάλυψε ότι οι κρύσταλλοι θειικού καλίου-ουρανίου μπορούν να αποτυπώσουν εικόνες σε φωτογραφικές πλάκες ακόμα και όταν κρατιούνται στο σκοτάδι. Συμπέρανε ότι οι κρύσταλλοι πρέπει να εκπέμπουν αυθόρμητα την ακτινοβολία, την ραδιενέργεια, το οποίο του έδωσε το βραβείο Νόμπελ Φυσικής το 1903 μαζί με την Marie Curie και τον Pierre Curie.

Ο Ανρί Μπεκερέλ (15 Δεκ 1852 - 25 Αυγ 1908) ήταν Γάλλος φυσικός, βραβευμένος με Νόμπελ, και το πρώτο πρόσωπο που ανακάλυψε δεδομένα για ραδιενέργεια. Για τη δουλειά στον τομέα αυτό, μαζί με τη Marie Skłodowska-Curie και τον Pierre Curie, έλαβαν το βραβείο Νόμπελ Φυσικής του 1903 . Η μονάδα του Διεθνούς Συστήματος Μονάδων (SI) για τη ραδιενέργεια, το becquerel (Bq), πήρε το όνομά της απ' αυτόν.

Τα πρώτα έργα του Becquerel επικεντρώθηκαν στο θέμα της διδακτορικής του διατριβής: στην επίπεδη πόλωση του φωτός, με το φαινόμενο της φωσφορισμού και της απορρόφησης του φωτός από κρυστάλλους.

Η ανακάλυψη της αυθόρμητης ραδιενέργειας  από τον Becquerel είναι ένα διάσημο παράδειγμα της serendipity (τυχαιότητας), και του πώς η τύχη ευνοεί τα προετοιμασμένα μυαλά. Ο Becquerel ενδιαφέρονταν από παλιά για τον φωσφορισμό, την εκπομπή φωτός ενός χρώματος μετά την έκθεση του σώματος σε φως άλλου χρώματος. Στις αρχές του 1896, με το κύμα ενθουσιασμού που ακολούθησε την ανακάλυψη των ακτίνων Χ  του Wilhelm Conrad Röntgen στις 5 Ιανουαρίου του ίδιου έτους, ο Becquerel πίστευε ότι τα φωσφορίζοντα υλικά, όπως μερικά άλατα ουρανίου, θα μπορούσαν να εκπέμπουν διεισδυτική ακτινοβολία ακτίνων Χ όταν φωτιστούν με έντονο ηλιακό φως. Τα πρώτα του πειράματα φαίνονταν να δείχνουν αυτή την άποψη.

Περιγράφοντάς τα στη Γαλλική Ακαδημία Επιστημών στις 27 Φεβρουαρίου 1896, είπε:

Περιτυλίγουμε μια φωτογραφική πλάκα Lumière που έχει επικάλυψη με γαλάκτωμα βρωμιδίου σε δύο φύλλα πολύ πυκνού μαύρου χαρτιού, έτσι ώστε η πλάκα να μην θολώνει όταν εκτίθεται στον ήλιο για μία ημέρα. Τοποθετούμε στο φύλλο χαρτιού, στο εξωτερικό, μια πλάκα της φωσφορίζουσας ουσίας και εκθέτουμε το σύνολο στον ήλιο για αρκετές ώρες. Όταν κάποιος αναπτύξει στη συνέχεια την φωτογραφική πλάκα, αναγνωρίζεται ότι η σιλουέτα της φωσφορίζουσας ουσίας εμφανίζεται με μαύρο χρώμα στα αρνητικά. Αν κάποιος τοποθετήσει μεταξύ της φωσφορίζουσας ουσίας και του χαρτιού ένα νόμισμα ή μια μεταλλική πλάκα τρυπημένη με ένα διάτρητο σχέδιο, βλέπει την εικόνα αυτών των αντικειμένων να εμφανίζονται στο αρνητικό ... Θα πρέπει να συμπεράνουμε από αυτά τα πειράματα ότι η φωσφορίζουσα ουσία εν προκειμένω εκπέμπει ακτίνες που διέρχονται από το αδιαφανές χαρτί και ανάγουν τα άλατα αργύρου.

Όμως άλλα πειράματα τον οδήγησαν σε αμφιβολία και στη συνέχεια εγκατέλειψε αυτή την υπόθεση. Στις 2 Μαρτίου 1896 ανέφερε

Ελπίζω ότι τα πειράματα που θα ακολουθήσω αυτή τη στιγμή θα μπορέσουν να δώσουν κάποια διευκρίνιση σε αυτή τη νέα κατηγορία φαινομένων. των οποίων τα αποτελέσματα έχουν μεγάλη ομοιότητα με τις επιδράσεις των ακτίνων που μελετώνται από τους Μ. Lenard και M. Röntgen, είναι αόρατες ακτίνες που εκπέμπονται από φωσφορίζοντα και διαρκούν απείρως περισσότερο από τη διάρκεια των φωτεινών ακτινών που εκπέμπονται από αυτά τα σώματα. Ωστόσο, τα παρόντα πειράματα, χωρίς να αντιτίθενται στην υπόθεση αυτή, δεν δικαιολογούν αυτό το συμπέρασμα. Ελπίζω ότι τα πειράματα που θα ακολουθήσω αυτή τη στιγμή θα μπορέσουν να δώσουν κάποια διευκρίνιση σε αυτή τη νέα κατηγορία φαινομένων.

Μέχρι το Μάιο του 1896, μετά από άλλα πειράματα που αφορούσαν μη φωσφορίζοντα άλατα ουρανίου, κατέληξε στη σωστή εξήγηση, δηλαδή ότι η διεισδυτική ακτινοβολία προήλθε από το ίδιο το ουράνιο χωρίς να χρειάζεται διέγερση από μια εξωτερική πηγή ενέργειας.

Ακολούθησε μια περίοδο έντονης έρευνας για τη ραδιενέργεια, συμπεριλαμβανομένου του προσδιορισμού ότι το στοιχείο thorium είναι επίσης ραδιενεργό και η ανακάλυψη πρόσθετων ραδιενεργών στοιχείων polonium και radium από τη Marie Skłodowska-Curie και τον σύζυγό του Pierre Curie .

Το 1903, ο Becquerel μοιράστηκε το βραβείο Νόμπελ στη Φυσική με τον Pierre και τη Marie Skłodowska-Curie "σε αναγνώριση των εξαιρετικών υπηρεσιών που έχει αποφέρει από την ανακάλυψή τους για αυθόρμητη ραδιενέργεια".

Όπως συμβαίνει συχνά στην επιστήμη, η ραδιενέργεια έφτασε κοντά στο να ανακαλυφθεί σχεδόν τέσσερις δεκαετίες νωρίτερα το 1857, όταν ο Abel Niepce de Saint-Victor , ο οποίος διερευνόντας τη τεχνική της φωτογραφίας υπό τον Michel Eugène Chevreul, παρατηρούσε ότι τα άλατα του ουρανίου εκπέμπουν ακτινοβολία που θα μπορούσε να σκουρύνει τα φωτογραφικά γαλακτώματα.

Από τη: Royal Society of Chemistry (RSC)
Εικόνα: By Unknown - http://ihm.nlm.nih.gov/images/B02617, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=19172144

Σαν σήμερα στη ΧΗΜΕΊΑ :  02 Μαρτίου

Η προηγούμενη μέρα                      Όλος ο Χειμώνας                     Η επόμενη μέρα