Κυριακή 22 Δεκεμβρίου 2019

102-No Νομπέλιο

Τρεις χώρες παλεύουν για την ανακάλυψη ενός στοιχείου

Το στοιχείο πήρε το όνομά του από
τον Alfred Nobel.
Το στοιχείο 102 σ' αυτή τη σειρά για το Διεθνές Έτος του Περιοδικού Πίνακα είναι το Νομπέλιο, το οποίο ονομάστηκε έτσι από τον ιδρυτή των Βραβείων Νόμπελ. Είναι ένα στοιχείο του οποίου η πατρότητα της ανακάλυψης διεκδικήθηκε από τρεις διαφορετικές ομάδες επιστημόνων.

Το Νομπέλιο πήρε το όνομά του από τον Alfred Nobel, τον Σουηδό εφευρέτη του δυναμίτη και ιδρυτή των βραβείων Νόμπελ. Μια ομάδα επιστημόνων από τη Σουηδία ήταν οι πρώτοι που ζήτησαν να πιστωθούν με την ανακάλυψή του το 1957, αλλά αυτό αμφισβητήθηκε. Το πρόβλημα με την προσπάθεια να κατασκευαστούν υπερβαρέα στοιχεία είναι ότι τα άτομα τους μπορούν να υπάρχουν για μερικά δευτερόλεπτα ή ακόμα και κλάσματα δευτερολέπτων. Εξαιτίας αυτού, οι επιστήμονες που εργάζονται για την ανακάλυψη ενός τέτοιου στοιχείου συχνά πρέπει να τα αναγνωρίσουν ψάχνοντας για χαρακτηριστικά στοιχεία στα οποία  προβλέπεται ότι θα αποσυντεθεί το υπό έρευνα στοιχείο.

Ένα άλλο ζήτημα για την ανακάλυψη υπερβαρέων στοιχείων είναι ότι πρέπει άλλες, ανεξάρτητες ομάδες επιστημόνων να αναπαράγουν την ανακάλυψη πριν να μπορέσει η ανακάλυψη να επιβεβαιωθεί. Αυτό ήταν το πρόβλημα για τη σουηδική ομάδα - μια αμερικανική ομάδα στο Μπέρκλεϊ δεν μπόρεσε να αναπαράγει τα αποτελέσματα που είχαν δει.

Η σουηδική ομάδα, αργότερα απέσυρε την απαίτησή της, φαινομενικά αφήνοντας ελεύθερο το δρόμο για την ομάδα του Μπέρκλεϊ να υποβάλει την δική τους αίτηση. Ισχυρίστηκαν ότι ανακάλυψαν το στοιχείο 102 το 1958 και αν και η δουλειά της Σουηδικής ομάδας αποδείχθηκε λανθασμένη, η ομάδα του Berkeley αποφάσισε ότι θα εξακολουθούσε να χρησιμοποιεί το προταθέν από τους Σουηδούς όνομα για το νέο στοιχείο: το Νομπέλιο.

Αλλά η ιστορία δεν τελειώνει εκεί. Εν τω μεταξύ, οι Ρώσοι επιστήμονες προσπαθούσαν να δημιουργήσουν το στοιχείο 102 και στις αρχές της δεκαετίας του 1960 εμφάνισαν μια σειρά αποτελεσμάτων που έδειχναν σοβαρές ενδείξεις ότι πράγματι τα κατάφεραν. Πρότειναν το όνομα joliotium για το στοιχείο, από το όνομα της Irene Joliot-Curie, την κόρη της Marie Curie, που είχε επίσης κέρδισε το βραβείο Νόμπελ, .

Για αρκετές δεκαετίες, και τα δύο ονόματα για το στοιχείο χρησιμοποιήθηκαν σε διάφορα μέρη του κόσμου. Τελικά, το 1992, η IUPAC, το σώμα που προεδρεύει των ανακαλύψεων των στοιχείων, αμφισβητούσε ότι μόνο η ρωσική ομάδα είχε δώσει ισχυρές ενδείξεις για τη δημιουργία του στοιχείου. Στηριγμένη στα επιχειρήματα που συνόδευαν την απόφαση αυτή, η οποία περιείχε επιχειρήματα και για τα ονόματα πολλών άλλων μεταγενέστερων στοιχείων, τελικά η IUPAC αποφάσισε να διατηρηθεί το όνομα «Νομπέλιο» για το στοιχείο. Έτσι, παρά το ότι η ρωσική ομάδα κέρδισε την πίστωση για την ανακάλυψη του στοιχείου, οι σουηδική και αμερικανική ομάδες κατέληξαν να έχουν το δικαίωμα της ονοματοδοσίας. 
Πηγές
Από την Wikipedia, the free encyclopedia : Nobelium , Νομπέλιο , 
από τη RSC:  www.rsc.org : Nobelium
από το : Compound Chem : Nobelium
Εικόνες
By Unknown - [1][2], Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=173403

< 101-Md                     Όλος ο Περιοδικός Πίνακας                     103-Lr >