79-Au Χρυσός

Το πρόσθετο Ε-175 στα τρόφιμα και το πιο αρχαίο φάρμακο 

Κρύσταλλοι χρυσού συνθετικής παραγωγής με την αντίδραση
χημικής μεταφοράς σε αέριο χλώριο. Καθαρότητα> 99,99%

Το στοιχείο 79 στο περιοδικό πίνακα είναι ο χρυσός ένα μαλακό, αστραφτερό, ελατό και όλκιμο ελαφρά κοκκινωπό κίτρινο και με μεγάλη πυκνότητα (ρ=19,30 g/cm³ ) στερεό  μέταλλο. Ο χρυσός και ο χαλκός είναι τα δυο μοναδικά «έγχρωμα μέταλλα». Είναι ένα από τα λιγότερο δραστικά χημικά στοιχεία και για το λόγο αυτό βρίσκεται συχνά στην ελεύθερη στοιχειακή μορφή (αυτοφυής χρυσός), συνήθως στη μορφή σβώλων ή κόκκων, ανάμεσα σε πετρώματα, σε «φλέβες» ή και σε προσχωσιγενή κοιτάσματα. Οι ενώσεις του χρυσού έχουν χρησιμοποιηθεί για την αντιμετώπιση της αρθρίτιδας στο παρελθόν. Ο χρυσός χρησιμοποιείται επίσης ως πρόσθετο τροφίμων και βρίσκεται σε μεγάλες ποσότητες διαλυμένος στους ωκεανούς. 

Ο χρυσός έχει μεγάλη οικονομική αξία, ως πολύτιμο μέταλλο για νομίσματα, κοσμήματα και άλλα τεχνουργήματα. Τα αποθέματα χρυσού είχαν γίνει η πιο συνηθισμένη βάση της οικονομίας και της νομισματικής πολιτικής, από τα βάθη της γνωστής ιστορίας, αν και σ' αυτόν τον ρόλο έχει αρχίσει σταδιακά να υποκαθίσταται από τα αποθέματα σκληρών νομισμάτων. Υπολογίζεται ότι μέχρι και το 2010, εξορύχτηκαν συνολικά 168.300 τόννοι. Η παγκόσμια κατανάλωση του εξορυσσόμενου χρυσού είναι περίπου 50% σε κοσμήματα, 40% σε επενδυτικά αποθέματα, και 10% σε βιομηχανικές εφαρμογές.

Η διακύμανση της τιμής του χρυσού (αποπληθωρισμένη σε τιμές 2018) 

Ο χρυσός, συνήθως στη μεταλλική του μορφή, είναι ίσως το φάρμακο το οποίο συνταγογραφήθηκε πρώτο απ΄ όλα από την αρχαιότητα, προφανώς από τους σαμάνους (šamán) ιερείς, μάγους-γιατρούς. Οι ενώσεις του χρυσού χρησιμοποιήθηκαν για πολλά χρόνια ως ενέσιμη θεραπεία για την αρθρίτιδα. Αυτές οι ενώσεις περιλαμβάνουν το αουροθειομαλικό νάτριο (Sodium aurothiomalate) για ενέσιμη θεραπεία και την αουρανοφίνη (auranofin) σε πόσιμη μορφή για χρήση ακόμα και σήμερα. Αν και οι νεώτερες θεραπείες με λιγότερες παρενέργειες είναι αυτές που χρησιμοποιούνται συχνότερα σήμερα. 

Ο χρυσός μπορεί να τραβηχτεί (όλκμο)ώστε να κάνει
μονοατομικό σύρμα και στη συνέχεια να τεντωθεί
ακόμη περισσότερο πριν σπάσει.

Τα φύλλα χρυσού και οι νιφάδες είναι βρώσιμα και προστίθενται σε μια σειρά προϊόντων, όπως κέικ, γλυκά και βότκα. Ο αριθμός Ε στην Ευρωπαική Ένωση είναι E 175. Ο χρυσός είναι χημικώς αδρανής και όταν χρησιμοποιείται σε αυτές τις μορφές δεν απορροφάται από το πεπτικό σύστημα και δεν μπαίνει στην κυκλοφορία του αίματος. 

Μεγάλες ποσότητες χρυσού είναι διαλυμένες στους ωκεανούς της γης - υπολογίζεται ότι θα μπορούσε να ανέλθει σε 1,5 εκατομμύριο τόνους. Ωστόσο, αυτό σημαίνει ότι η  συγκέντρωση είναι πολύ χαμηλή, και έτσι η εξαγωγή τους δεν είναι οικονομικά επικερδής προς το παρόν. 

Ο χρυσός είναι εξαιρετικά όλκιμος δηλαδή μετατρέπεται σε σύρμα και ελατός μετατρέπεται σε φύλο (έλασμα-λαμαρίνα). Μπορεί να δώσει σύρμα ακόμα και μονοατομικής διαμέτρου όπως και φύλλο πολύ μικρού πάχους λίγων μόνο ατόμων. Από ένα μικρό σβώλο διαμέτρου 5mm φτιάχνουν φύλλα 0,5 m² .

Μια άλλη χρήση για το χρυσό είναι στο έγχρωμο γυαλί. Τα νανοσωματίδια χρυσού δίνουν στο γυαλί μια κόκκινη απόχρωση. Αυτό μπορεί να διαπιστωθεί σε μερικά βιτρό παράθυρα. 

Πηγές

Από την Wikipedia, the free encyclopedia : Gold , Χρυσός , 
από τη RSC:  www.rsc.org : gold

από το : Compound Chem : gold

Εικόνες

By  By Alchemist-hp (talk) www.pse-mendelejew.de - Own work, CC BY-SA 3.0 de, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=7611254

By Realterm - Own work, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=8898512
By Hideki Masuda - [1], CC BY 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=52247733

< 78-Pt Λευκόχρυσος                     Όλος ο Περιοδικός Πίνακας                     80-Hg Υδράργυρος >