Σαν σήμερα στη ΧΗΜΕΙΑ : 01 Αυγούστου

Ο Βρετανός Τζόζεφ Πρίστλυ (Joseph Priestley) ευρυμαθής συγγραφέας και ερευνητής παρασκεύασε για πρώτη φορά το οξυγόνο (O) σαν σήμερα το 1774

Εξοπλισμός που χρησιμοποίησε ο Priestley στα πειράματά
του για τα αέρια, 1775

Public Domain, Wikimedia Commons

Χρησιμοποιώντας ένα μεγεθυντικό φακό για να εστιάσει τις ακτίνες του ήλιου σε ένα δείγμα οξειδίου του υδραργύρου (HgO) ανακάλυψε ότι η θέρμανση αυτής της ένωσης παράγει ένα αέριο το οξυγόνο. Σε αυτό το περιβάλλον ένα ποντίκι θα μπορούσε να ζήσει τέσσερις φορές περισσότερο από το κανονικό. Αν και ο Σηιλ (Carl Wilhelm Scheele) και ο Λαβουαζιέ επίσης ανακάλυψαν το οξυγόνο το 1771 και το 1774 ο Πρίστλυ είναι ο πρώτος που δημοσίευσε την ανακάλυψή του στο βιβλίο "Πειράματα και παρατηρήσεις σε διάφορα είδη αέρα" το 1775 και γιαυτό αποδίδεται σε αυτόν η ανακάλυψη. Οι θεωρίες στο έργο του Priestley στηρίζουν τη σύγχρονη χημεία.

Κατά τη διάρκεια της ζωής του, η επιστημονική φήμη του Πρίστλυ οφειλόταν κυρίως στην εφεύρεση του ανθρακούχου νερού, στα γραπτά του για τον ηλεκτρισμό και στην ανακάλυψη διάφορων αερίων. Ωστόσο, η αποφασιστικότητά του στην υπεράσπιση της λανθασμένης θεωρίας του φλογιστού και στην απόρριψη των απαρχών της χημικής επαναστάσεως, τον άφησε τελικώς απομονωμένο μέσα στην επιστημονική κοινότητα.

Η επίθεση στο σπίτι του Priestley, Fairhill, Birmingham

Public Domain, Wikimedia Commons

Η επιστήμη του Πρίστλυ ήταν ταυτοχρόνως και ένα αναπόσπαστο τμήμα της θεολογίας του, καθώς επιχειρούσε με επιμονή να συγχωνεύσει τον ορθολογισμό της εποχής του Διαφωτισμού με τον χριστιανικό θεϊσμό. Στα μεταφυσικά του κείμενα, ο Πρίστλυ επεχείρησε να συνδυάσει τον θεϊσμό, τον υλισμό και τον ντετερμινισμό, ένα εγχείρημα που έχει αποκληθεί «τολμηρό και πρωτότυπο». Πίστευε ότι μία σωστή κατανόηση του φυσικού κόσμου θα ωφελούσε την ανθρώπινη πρόοδο και τελικώς θα επέφερε την κυριαρχία του Χριστιανισμού. Πίστευε θερμά στην ελεύθερη και ανοικτή ανταλλαγή ιδεών, υπερασπιζόταν τη θρησκευτική ανεκτικότητα και τα ίσα δικαιώματα για τα θρησκευτικά παρακλάδια της επίσημης Αγγλικανικής Εκκλησίας, στα οποία ανήκε και ο ίδιος. Η αμφιλεγόμενη φύση των δημοσιεύσεων του Πρίστλυ, συνδυασμένη με την εκπεφρασμένη υποστήριξή του προς τη Γαλλική Επανάσταση, προκάλεσε τις υποψίες των αρχών και του κοινού, και τελικώς υποχρεώθηκε να φύγει στις ΗΠΑ, μετά την πυρπόληση του σπιτιού του στο Μπέρμινχαμ από όχλο. Πέρασε τα τελευταία δέκα χρόνια της ζωής του στην Πενσυλβάνια.

Από τη: Royal Society of Chemistry (RSC) και από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια: Τζόζεφ Πρίστλυ
Εικόνα: By Joseph Priestley (1733-1804) - Frontispisce of Experiments and Observations on Different Kinds of Air, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=7123539
By Johann Eckstein - Norton Anthology of English Literature, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=6149569

Σαν σήμερα στη ΧΗΜΕΙΑ :  01 Αυγούστου
Η προηγούμενη μέρα                      Όλο το Καλοκαίρι                     Η επόμενη μέρα