Δευτέρα 12 Ιουνίου 2017

Μπορείτε να πίνετε πάρα πολύ νερό;

Δηλητηρίαση από νερό, υπονατριαιμία.

Μπορείτε να πίνετε πάρα πολύ νερό; Προφανώς έχετε ακούσει ότι είναι σημαντικό να πίνετε πολλά υγρά ή αλλιώς να πίνετε άφθονο νερό. Υπάρχουν σημαντικοί λόγοι για να πίνετε νερό αλλά έχετε αναρωτηθεί ποτέ αν είναι δυνατόν να πίνετε πολύ νερό.
Με μία λέξη, ναι, μπορείτε. Αλλά το να πιείτε πάρα πολύ νερό μπορεί να σας οδηγήσει σε μία κατάσταση που είναι γνωστή ως δηλητηρίαση από νερό και σε ένα πρόβλημα που προκύπτει από την μεγάλη αραίωση του νατρίου στο σώμα την υπονατριαιμία .
Mongkol Nitirojsakul / EyeEm / Getty Images


Η δηλητηρίαση του νερού είναι πιο συχνά παρατηρήσιμη σε βρέφη κάτω των 6 μηνών και μερικές φορές σε αθλητές. Ένα μωρό μπορεί να πάθει δηλητηρίαση του νερού επειδή πίνει πολλά μπουκάλια νερό τη μέρα η από την κατανάλωση παιδικών τροφών που έχουν αραιωθεί πάρα πολύ. Αλλα και οι αθλητές μπορούν επίσης να πάθουν δηλητηρίαση του νερού. Οι αθλητές ιδρώνουν σε μεγάλο βαθμό χάνοντας νερό αλλά και ηλεκτρολύτες. Η δηλητηρίαση του νερού και η συνακόλουθη υπονατριαιμία συμβαίνουν όταν ένα αφυδατωμένο άτομο πίνει πάρα πολύ νερό χωρίς τους ανάλογους ηλεκτρολύτες (ιόντα νάτριου και καλίου).


Τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια της δηλητηρίασης του νερού.
Όταν πάρα πολύ νερό εισέρχεται στα κύτταρα του σώματος αυτά διογκώνονται από το επιπλέον υγρό.
Τα κύτταρα πρέπει να έχουν μία συγκεκριμένη συγκέντρωση ιόντων νατρίου. Η συγκέντρωση αυτή είναι σε δυναμική ισορροπία με την συγκέντρωση του νατρίου στον ορό του αίματος έξω από τα κύτταρα. Αλλά περίσσεια νερού έξω από τα κύτταρα (στον ορό) διαταράσσει την ισορροπία και αναγκάζει τον ορό να απορροφήσει νάτριο από τα κύτταρα προκειμένου να διατηρήσει την αναγκαία συγκέντρωση. Καθώς συσσωρεύεται νερό η συγκέντρωση του νατρίου στον όρο πέφτει και έτσι προκαλείται η υπονατριαιμία. 

Ένας άλλος τρόπος με τον οποίο τα κύτταρα διατηρούν την ισορροπία των ηλεκτρολυτών είναι η ώσμωση.  Η ώσμωση παρουσιάζεται όταν ένα αραιό και ένα πυκνό διάλυμα διαχωρίζονται από μία ημιπερατή μεμβράνη.  Τότε μόρια διαλύτη περνάνε από το αραιό διάλειμμα στο πυκνό ώστε οι συγκεντρώσεις των δύο διαλυμάτων να έρθουν σε ισορροπία. Έτσι όταν ο ορός έχει αραιωθεί πολύ, εξαιτίας της μεγάλης ποσότητας νερού, ο διαλύτης δηλαδή το νερό θα περάσει από την ημιπερατή μεμβράνη του κυττάρου μέσα στο κύτταρο προκειμένου να επέλθει ισορροπία. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να εισρέει ποσότητα του νερού μέσα στο κύτταρο και έτσι να διογκώνεται.  θεωρητικά το κύτταρο μπορεί να διογκωθεί τόσο πολύ ώστε να διαρραγεί.

Αν δούμε τα πράγματα από την πλευρά του κυττάρου είναι σαν να έχουμε πνιγμό στη θάλασσα. Οι διαταραχή στους ηλεκτρολύτες και η διόγκωση των ιστών μπορούν να προκαλέσουν καρδιακή αρρυθμία και υγρό στους πνεύμονες. Το οίδημα μπορεί να προκαλέσει πίεση στον εγκέφαλο και στο νευρικό σύστημα και να οδηγήσει σε συμπεριφορές που μοιάζουν με τη δηλητηρίαση από αλκοόλ. Η διόγκωση των ιστών μπορεί να προκαλέσει επιληπτικές κρίσεις, κόμμα και τελικά θάνατο εκτός εάν η πρόσληψη νερού περιοριστεί και χορηγηθεί ένα υπέρτονο αλατούχο διάλυμα. Εάν η θεραπεία χορηγηθεί πριν η εμφάνιση οιδήματος προκαλέσει μεγάλη κυτταρική βλάβη τότε αναμένεται πλήρης ανάκαμψη μέσα σε λίγες μέρες. 

Το επικίνδυνο δεν είναι πόσο νερό πίνετε αλλά πόσο γρήγορα το πίνετε.
Οι νεφροί ενός υγιούς ενήλικα μπορούν να επεξεργαστούν 15 λίτρα νερό τη μέρα. Είναι εξαιρετικά απίθανο να πάθετε δηλητηρίαση του νερού ακόμα και αν πίνετε πολύ νερό εφόσον το πίνεται σε μεγάλο χρονικό διάστημα και όχι μέσα σε λίγη ώρα. Γενικά οι περισσότεροι ενήλικες χρειάζονται περίπου τρία λίτρα υγρών κάθε μέρα. 

Μεγάλο μέρος αυτού του νερού προέρχεται από τα τρόφιμα οπότε 8 έως 12 ποτήρια την ημέρα είναι αρκετά. Μπορεί βέβαια να χρειαστείτε περισσότερο νερό αν ο καιρός είναι πολύ ζεστός ή πολύ ξηρός εάν αθλείστε, οπότε ιδρώνετε, η εάν παίρνετε συγκεκριμένα φάρμακα. Συνοψίζοντας λοιπόν, μπορείτε να πίνετε πολύ νερό και αν δεν τρέχετε μαραθώνιο η είστε βρέφος, η δηλητηρίαση του νερού είναι πολύ απίθανη περίπτωση.


Μπορείτε να πίνετε πολύ νερό αν είστε διψασμένοι;
Όχι.  Αν μεν σταματήσετε να πίνετε νερό όταν σταματήσετε να νιώθετε δίψα,  δεν έχετε κίνδυνο από υπερβολική δόση νερού ή από την εμφάνιση υπονατριαιμίας. Όμως υπάρχει μία μικρή καθυστέρηση από τη στιγμή που πιείτε το νερό μέχρι τη στιγμή πού θα σταματήσει η δίψα, έτσι υπάρχει μια πιθανότητα να υπερενυδατωθείτε. Σε αυτή την περίπτωση είτε θα κάνετε εμετό είτε θα χρειαστεί να ουρήσετε. Έτσι ακόμα και αν θελήσετε να πιείτε πολύ νερό επειδή έχετε μείνει πολύ ώρα στον ήλιο ή κάνετε κάποια άσκηση δεν υπάρχει πρόβλημα, πιείτε όσο θέλετε αρκεί να το πιείτε σιγά-σιγα.

Εξαίρεση σε αυτό τον κανόνα αποτελούν τα μωρά και οι αθλητές. Στα μωρά δεν πρέπει να αραιώνουμε το φαγητό τους περισσότερο από ότι αναφέρει η συνταγή. Τα βρέφη δεν μπορούν να μας πουν δεν διψάω. Και για τους αθλητές, αυτοί  μπορούν να αποφύγουν τη δηλητηρίαση του νερού πίνοντας νερό που περιέχει ηλεκτρολύτες.

Πηγές:
Απο το ThoughtCo, γράφει η Anne Marie Helmenstine, Ph.D.
https://en.wikipedia.org/wiki/Hyponatremia
https://en.wikipedia.org/wiki/Water_intoxication