58-Ce Δημήτριο

Δημήτριο το πρώτο λανθανίδιο που δεν ἔλαθε της προσοχής 

Ο νάνος πλανήτης Δήμητρα (κάτω αριστερά),
 η Σελήνη και η Γη, εμφανίζονται σε κλίμακα

Το δημήτριο με ατομικό αριθμό 58 και ατομικό βάρος 140 ήταν το πρώτο στοιχείο από τις λανθανίδες που ανακαλύφθηκε. Είναι το κύριο μέταλλο στις τσακμακόπετρες και βρίσκεται επίσης στα τοιχώματα στους αυτοκαθαριζόμενους φούρνους και στο πετρέλαιο κίνησης. 

Το δημήτριο (στα αγγλικά Cerum) ονομάστηκε από τον νάνο πλανήτη Ceres, τη Ρωμαική θεά της γεωργίας που στο ελληνικό δωδεκάθεο είναι η Δήμητρα, και ο οποίος ανακαλύφθηκε το 1801, δύο χρόνια πριν από την ανακάλυψη του στοιχείου. Γι 'αυτό και το ελληνικό όνομα του στοιχείου είναι Δημήτριο. Το στοιχείο ανακαλύφθηκε το 1803 από τους Jöns Jacob Berzelius και Wilhelm Hisinger και ανεξάρτητα από αυτούς από τον Martin Klaproth.

Το δημήτριο είναι ένα γκρίζο λαμπερό μέταλλο που είναι εύπλαστο και ένα από τα πιο δραστικά από τα μέταλλα σπάνιων γαιών, που ονομάζονται επίσης λανθανίδες. Οξειδώνει εύκολα σε θερμοκρασία δωματίου. Μπορεί να αντιδράσει αργά σε κρύο νερό και πολύ γρήγορα σε ζεστό νερό. Όταν γρατσουνιστεί με ένα μαχαίρι, το καθαρό μέταλλο του δημήτριου μπορεί να αναφλεγεί.

Το δημήτριο είναι το κύριο μέταλλο στο mischmetal του κράματος, το οποίο σπινθήρίζει όταν χτυπηθεί και χρησιμοποιείται σε τσακμακόπετρες . Το mischmetal περιέχει επίσης και αρκετές άλλες λανθανίδες. μια τυπική σύνθεση περιλαμβάνει 55% δημήτριο, 25% λανθάνιο και έως 18% νεοδύμιο. Τα υπόλοιπα λανθανικά μέταλλα αποτελούν το υπόλοιπο. Στις τσακμακόπετρες συνήθως το mischmetal αναμιγνύεται με οξείδιο του σιδήρου και οξείδιο του μαγνησίου για να αυξήσει τη σκληρότητα του. 

Σπινθήρες από έναν αναπτήρα.
Το Ferrocerium είναι ένα συνθετικό πυροφορικό κράμα
σιδήρου και δημητρίου που παράγει θερμούς σπινθήρες
που μπορούν να φτάσουν θερμοκρασίες 3.000 ° C

Το οξείδιο δημητρίου (III) χρησιμοποιείται στα τοιχώματα των αυτοκαθαριζόμενων φούρνων. Βοηθά στην πρόληψη της συσσώρευσης των υπολειμμάτων μαγειρέματος ενεργώντας ως καταλύτης για την οξείδωση των υδρογονανθράκων. 

Το οξείδιο του δημητρίου βρίσκει επίσης χρήση στα καύσιμα ντίζελ. Τα νανοσωματίδια του προστίθενται στο πετρέλαιο ντίζελ και λειτουργούν ως καταλύτης με καύσιμο, βελτιώνοντας την απόδοση καυσίμου και μειώνοντας τις εκπομπές.

Το σουλφίδιο του δημητρίου είναι μια μη τοξική ένωση που με πλούσιο κόκκινο χρώμα που χρησιμοποιείται ως χρωστική ουσία. Το δημητήριο χρησιμοποιείται επίσης σε τηλεοράσεις επίπεδης οθόνης, σε λαμπτήρες χαμηλής κατανάλωσης ενέργειας και σε προβολείς.

Πηγές

Από την Wikipedia, the free encyclopedia : Cerium , Δημήτριο , 

από τη RSC:  www.rsc.org : cerium

από το : Compound Chem : cerium

από το ThoughtCo. Cerium Facts - Ce or Atomic Number 58

και από την εργασία της μαθήτριας Ναταλία Π. "Το δημήτριο της Δήμητρας"

Εικόνες

By PlanetUserGregory H. Revera, NASA/JPL-Caltech/UCLA/MPS/DLR/IDA - The Earth seen from Apollo 17.jpgFullMoon2010.jpgPIA19562-Ceres-DwarfPlanet-Dawn-RC3-image19-20150506.jpg, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=39083695

By AkselA - Own work, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=48688772

< 57-La Λανθάνιο                     Όλος ο Περιοδικός Πίνακας                     59-Pr Πρασεοδύμιο >