51-Sb Αντιμόνιο

Σκιές για τα μάτια, αρχαίο eyeliner και σκάγια

Το ουτζάτ, που αργότερα ονομάστηκε Μάτι του Ώρου.
Ένα αρχαίο αιγυπτιακό σύμβολο προστασίας,
βασιλικής εξουσίας και καλής υγείας.

Το στοιχείο 51 είναι το αντιμόνιο, ένα μεταλλοειδές στην ομάδα 15 (VA) αυτή των πνικτογόνων κάτω από το άζωτο. Ονομάζεται διεθνώς αντιμόνιο, και το σύμβολο Sb του αποδόθηκε από τον Μπερζέλιους απ την ελληνική λέξη στίμμι ή στίβι εκλατινισμένη ως stibium. Χρησιμοποιείται από την αρχαιότητα για μακιγιάζ για τα μάτια, ενώ σήμερα βρίσκει χρήσεις σε επιβραδυντές φωτιάς, μπαταρίες αυτοκινήτων και σφαίρες. 

Το αντιμόνιο είναι ένα από τα στοιχεία που είναι γνωστά από την αρχαιότητα. Το τριθειούχο αντιμόνιο (Sb2S3) αναγνωρίστηκε στην Προδυναστική Αίγυπτο ως καλλυντικό ματιών ήδη από περί το 3.100 π.Χ. Το σουλφίδιο του αντιμονίου (ο αντιμονίτης) λειοτριβήται σε σκόνη που ονομάζεται με την αραβική λέξη κοχλ (kohl) και που στη συνέχεια χρησιμοποιείται ως καλλυντικό (eyeliner) για τα μάτια. Χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα για το σκοπό αυτό σε ορισμένους πολιτισμούς. Η προσμίξεις μολύβδου στο kohl έχει επισημανθεί ως ιδιαίτερα ανησυχητικό γεγονός για την υγεία, παρόλο που υπάρχουν αντιφατικές εκθέσεις στην έρευνα για το θέμα αυτό. Η πιο διάσημη χρήστης ήταν η ξελογιάστρα  Ιεζάβελ, πριγκίπισσα της Τύρου και της Σιδώνας, σύζυγος του Βασιλέως του Ισραήλ Αχαάβ της οποίας τα κατορθώματα καταγράφονται στη Βίβλο.

Η πρώτη ευρωπαϊκή περιγραφή μιας διαδικασίας απομόνωσης του αντιμονίου βρίσκεται στο βιβλίο De la pirotechnia του 1540 από τον Vannoccio Biringuccio. Αυτό το βιβλίο προηγείται του διασημότερου βιβλίου του 1556 του Agricola, το De re metallica.

Σκάγια μολύβδου αντιμονίου

Το τριοξείδιο του αντιμονίου χρησιμοποιείται ως επιβραδυντικό φλόγας σε συνδυασμό με αλογονωμένα επιβραδυντικά φλόγας ή αλογονωμένα πολυμερή. Βρίσκεται σε αντικείμενα όπως παιδικά ρούχα, καλύμματα καθισμάτων αυτοκινήτων και παιχνίδια. 

Ο μόλυβδος, ένα σχετικά μαλακό μέταλλο, αλλά αν προσθέσουμε μικρές ποσότητες αντιμονίου μπορούμε να αυξήσουμε τη σκληρότητα του. Αυτό το κράμα βρίσκει χρήση σε σφαίρες, κολλήσεις, μπαταρίες αυτοκινήτων και στους σωλήνες του εκκλησιαστικού οργάνου.

Άλλες χρήσεις των κραμάτων του αντιμονίου περιλαμβάνουν στο μέταλλο των τυπογραφικών  στοιχείων (σε πιεστήρια εκτύπωσης) και στο περίβλημα καλωδίων.

Πηγές

Από την Wikipedia, the free encyclopedia : Antimony , Αντιμόνιο ,  Μάτι του Ώρου  ,  Kohl (cosmetics)  ,  Organ_pipe#Metal  ,   Ιεζάβελ   ,   Shot_(pellet)
από τη RSC:  www.rsc.org : Antimony

από το : Compound Chem : Antimony

Εικόνες

By User eff Dahl - Own work based on: Eye of Horus bw.svg, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=45243617

By Lamiot - Own work, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=10339733

< 50-Sn Κασσίτερος                     Όλος ο Περιοδικός Πίνακας                     52-Te Τελλούριο >