Σάββατο 6 Ιουνίου 2020

Σαν σήμερα στη ΧΗΜΕΊΑ : 06 Ιουνίου

Ο Αμερικανός χημικός Richard Smalley γεννήθηκε σαν σήμερα το 1943

Buckminsterfullerene C60
Ο Smalley μοιράστηκε το Βραβείο Νόμπελ Χημείας του 1996 με τον Robert Curl Jr και τον Harold Kroto για την ανακάλυψη των φουλλερενίων. Αυτές είναι μορφές άνθρακα που είναι είτε σφαιρικές (φουλλερένια, buckminsterfullerene), σωληνοειδή (νανοσωλήνες άνθρακα) ή επίπεδες (γραφένιο, graphene).

Η ανακάλυψη του πρώτου μορίου φουλλερένιου (Μπάκυ μπώλ) και η επινόηση του ονόματος της οικογένειας Μπάκμινστερ φουλερένια (buckminsterfullerene C60), έγιναν το 1985 από τους Richard Smalley, τον Robert Curl, τον James Heath, τον Sean O'Brien και τον Harold Kroto στο Πανεπιστήμιο Rice. Το όνομα ήταν αφιερωμένο στον Buckminster Fuller, ο οποίος έφτιαξε τους γεωδαιτικούς θόλους που έχουν παρόμοια μορφή. Η δομή είχε αναγνωριστεί επίσης περίπου πέντε χρόνια νωρίτερα από τον Sumio Iijima, από μια εικόνα ηλεκτρονικού μικροσκοπίου, όπου σχημάτιζε τον πυρήνα ενός "bucky κρεμμυδιού".

Τα φουλλερένια κατόπιν βρέθηκαν και στη φύση. Πρόσφατα, έχουν εντοπιστεί φουλλερένια στο διάστημα. Σύμφωνα με τον αστρονόμο Letizia Stanghellini, "Είναι πιθανό ότι buckyballs από το εξωτερικό χώρο παρείχαν σπόρους για τη ζωή στη Γη." Η ανακάλυψη των φουλλερενίων διευρύνει σημαντικά τον αριθμό των γνωστών αλότροπων άνθρακα, τα οποία προηγουμένως ήταν περιορισμένα σε γραφίτη, γραφένιο, διαμάντι και άμορφο άνθρακα όπως η αιθάλη και ο άνθρακας.

Τα Buckyballs (σφαίρες) και οι buckytubes (σωλήνες) αποτέλεσαν αντικείμενο έντονης έρευνας, τόσο για τη χημεία τους όσο και για τις τεχνολογικές τους εφαρμογές, ειδικά στην επιστήμη των υλικών, στην ηλεκτρονική και στη νανοτεχνολογία.

Από τη: Royal Society of Chemistry (RSC)
Εικόνα: By Pd1000 - Own work, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=34909346

Σαν σήμερα στη ΧΗΜΕΊΑ :  06 Ιουνίου

Η προηγούμενη μέρα                      Όλη η 'Ανοιξη                      Η επόμενη μέρα