Σαν σήμερα στη ΧΗΜΕΊΑ : 19 Μαΐου

Ο Βρετανός βιολόγος Μαξ Περούτζ (Perutz) γεννήθηκε σαν σήμερα το 1914

Δομή της ανθρώπινης αιμοσφαιρίνης.
Οι α και β υπομονάδες είναι κόκκινες και μπλε, και
 οι ομάδες που περιέχουν σίδηρο σε πράσινο χρώμα

Μοιράστηκε το βραβείο Νόμπελ Χημείας το 1962 με τον John Kendrew για τις μελέτες τους στις δομές της αιμοσφαιρίνης και σφαιρικών πρωτεϊνών χρησιμοποιώντας περίθλαση ακτίνων Χ. Επίσης, διερεύνησε τη ροή των παγετώνων, κάνοντας μια κρυσταλλογραφική μελέτη για τον μετασχηματισμό του χιονιού σε παγετώδη πάγο.

Ο Max Perutz γεννήθηκε στη Βιέννη , ο γιος της Adele και του Hugo Perutz, ένος κατασκευαστή υφασμάτων. Οι γονείς του ήταν Εβραίοι από την καταγωγή τους, αλλά είχαν βαφτίσει τον Perutz στην καθολική θρησκεία. Αν και ο Perutz απέρριψε τη θρησκεία και ήταν αθεϊστής στα επόμενα χρόνια του, ήταν εναντίον της προσβολής για τις θρησκευτικές πεποιθήσεις.

Οι γονείς του ελπίζουν ότι θα γίνει δικηγόρος, αλλά ενδιαφέρεται για τη χημεία ενώ βρίσκεται στο σχολείο. Ξεπερνώντας τις αντιρρήσεις των γονέων του, εισήχθη ως προπτυχιακός φοιτητής Χημείας στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης και ολοκλήρωσε το πτυχίο του το 1936. Έμαθε από τον καθηγητή Fritz von Wessely σχετικά με τις προόδους που έγιναν στο Πανεπιστήμιο του Cambridge στη βιοχημεία από μιά ομάδα με επικεφαλής τον Gowland Hopkins, και ζήτησε από τον καθηγητή Mark που θα πήγαινε στο Cambridge  να διερευνήσει τον Χόπκινς για το αν θα υπάρξει μια θέση γι 'αυτόν. Όμως ο Mark ξεχάστηκε. Ωστόσο, είχε επισκεφτεί τον JD Bernal , ο οποίος αναζητούσε έναν φοιτητή έρευνας για να τον βοηθήσει με μελέτες για κρυσταλλογραφία ακτίνων Χ. Ο Perutz φοβήθηκε πως δεν γνώριζε τίποτα για το θέμα. Ο Μάρκ αντιστάθηκε λέγοντας ότι σύντομα θα μάθει. Ο Bernal τον δέχτηκε ως ερευνητικό σπουδαστή στην ερευνητική του ομάδα κρυσταλλογραφίας στο εργαστήριο Cavendish . Ο πατέρας του είχε καταθέσει £ 500 με τον πράκτορά του στο Λονδίνο για να τον υποστηρίξει. Έμαθε γρήγορα. Ο Bernal τον ενθάρρυνε να χρησιμοποιήσει τη μέθοδο περίθλασης ακτίνων Χ για να μελετήσει τη δομή των πρωτεϊνών. Δεδομένου ότι ήταν δύσκολο να αποκτήσουν κρυστάλλους πρωτεΐνης, χρησιμοποιήθηκαν κρύσταλλοι αιμοσφαιρίνης αλόγων και άρχισε τη διδακτορική διατριβή για τη δομή τους. Η αιμοσφαιρίνη ήταν ένα θέμα που επρόκειτο να τον κατακτήσει για το μεγαλύτερο μέρος της επαγγελματικής του σταδιοδρομίας. Ολοκλήρωσε το διδακτορικό του υπό τον William Lawrence Bragg .

Το 1953 ο Perutz έδειξε ότι η περίθλαση ακτίνων Χ από κρυστάλλους πρωτεΐνης θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη μελέτη των πρωτεινών. Το 1959 χρησιμοποίησε αυτή τη μέθοδο για να προσδιορίσει τη μοριακή δομή της πρωτεΐνης αιμοσφαιρίνη, η οποία μεταφέρει οξυγόνο στο αίμα. Το έργο αυτό είχε ως αποτέλεσμα να πάρει μαζί με τον John Kendrew το βραβείο Νόμπελ Χημείας του 1962. Σήμερα οι μοριακές δομές αρκετών χιλιάδων πρωτεϊνών προσδιορίζονται με κρυσταλλογραφία ακτίνων Χ κάθε χρόνο.

Από τη: Royal Society of Chemistry (RSC) και από τη Wikipedia, the free encyclopedia:  Max Perutz
Εικόνα: By Zephyris at the English language Wikipedia, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=2300973

Σαν σήμερα στη ΧΗΜΕΊΑ :  19 Μαΐου

Η προηγούμενη μέρα                      Όλη η 'Ανοιξη                      Η επόμενη μέρα