Κυριακή 2 Φεβρουαρίου 2020

Σαν σήμερα στη ΧΗΜΕΊΑ : 02 Φεβρουαρίου

Η μολυβδούχος βενζίνη διατέθηκε για πρώτη φορά στις ΗΠΑ το 1923

Σήμα σε μια αντίκα αντλία βενζίνης που διαφήμιζε το
τετρααιθυλιούχο μόλυβδο από την Ethyl Corporation
Πριν γίνουν γνωστοί οι σοβαροί κίνδυνοι για την υγεία, μια οργανομολυβδούχος ένωση με τον τύπο (CH3CH2)4Pb αναμείχθηκε με τη βενζίνη για να αυξήσει την ισχύ και την οικονομία καυσίμου των αυτοκινήτων. Τα πλεονεκτήματα αυτού του τύπου βενζίνης οδήγησαν τελικά σε μια γενική αλλαγή προς τα καύσιμα με μόλυβδο.
Σύμφωνα με την Royal Society of Chemistry (RSC) κυκλοφόρησε ευρέως στις ΗΠΑ την 2η Φεβρουαρίου του 1923

Τετρααιθυλομόλυβδος ή τετρααιθυλιούχος μόλυβδος, (συντετμημένο TEL), είναι μια οργανομολυβδούχος ένωση με τον τύπο ( CH3CH2)4Pb.
Ο TEL είναι πρόσθετο της βενζίνης. Αρχικά προστέθηκε στη βενζίνη  κατά τη δεκαετία του 1920 ως πατενταρισμένο ενισχυτικό οκτανίων που επέτρεψε την αύξηση της συμπίεσης του κινητήραΑυτό με τη σειρά του προκάλεσε αυξημένη απόδοση του οχήματος (οικονομία καυσίμου). Ο TEL είχε ανακαλυφθεί στα μέσα του 19ου αιώνα, αλλά η αποτελεσματικότητά του σαν αντινόκ (ενάντια στα πυράκια) ανακαλύφθηκε το 1921 από το ερευνητικό εργαστήριο της General Motors, το οποίο είχε περάσει αρκετά χρόνια προσπαθώντας να βρει ένα πρόσθετο που θα ήταν και αποτελεσματικό και φθηνό. Μεταξύ αυτών που η General Motors εξέτασε ήταν επίσης και η αιθανόλη, η οποία ήταν γνωστή ήταν ευρέως διαθέσιμη και φθηνή, αλλά προωθήθηκε ο TEL επειδή ήταν ιδιαίτερα επικερδής για τους κατόχους διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας και επειδή η βιομηχανία πετρελαίου ήταν γενικά εχθρική έναντι της αιθανόλης, σύμφωνα τουλάχιστον με τα όσα γράφει ο Jamie Lincoln Kitman σε ένα βραβευμένο άρθρο με τίτλο "Η μυστική ιστορία του μολύβδου" στο The Nation.
Τα επίπεδα TEL στα καύσιμα αυτοκινήτων μειώθηκαν στη δεκαετία του '70 σύμφωνα με τον αμερικανικό νόμο για "καθαρό αέρα" σε δύο επικαλυπτόμενα προγράμματα: για την προστασία των καταλυτικών μετατροπέων, οι οποίοι απαιτούσαν αμόλυβδη βενζίνη για τα οχήματα αυτά. Αλλά επίσης και για την προστασία της δημόσιας υγείας, η οποία οδήγησε σε μειώσεις των ετήσιων φάσεων ("phasedown lead"). Όταν υπάρχει στο καύσιμο, το TEL είναι επίσης η κύρια αιτία της ρύπανσης των μπουζί. Ο TEL εξακολουθεί να χρησιμοποιείται ως πρόσθετο σε ορισμένες κατηγορίες αεροπορικής βενζίνης  και σε ορισμένες αναπτυσσόμενες χώρες.
Η Innospec ισχυρίστηκε ότι είναι η τελευταία εταιρεία που εξακολουθεί να κατασκευάζει TEL, αλλά από το 2013 φαίνεται ότι η TEL παράγεται παράνομα από αρκετές εταιρείες στην Κίνα. Από τον Ιούνιο του 2016 μόνο η Αλγερία , η Υεμένη και το Ιράκ συνεχίζουν τη διαδεδομένη χρήση μολυβδούχου βενζίνης.

Από τη: Royal Society of Chemistry (RSC)
Εικόνα: By Plazak - Own work, CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=10272416

Σαν σήμερα στη ΧΗΜΕΊΑ :  02 Φεβρουαρίου

Η προηγούμενη μέρα                      Όλος ο Χειμώνας                     Η επόμενη μέρα