Σαν σήμερα στη ΧΗΜΕΊΑ : 06 Δεκεμβρίου

Ο Γάλλος χημικός Nicolas Leblanc γεννήθηκε σαν σήμερα το 1742

 Nicholas Leblanc

Ανακάλυψε μια μέθοδο παρασκευής ανθρακικού νατρίου (Na2CO3) από επιτραπέζιο αλάτι (χλωριούχο νάτριο, NaCl) που ήταν μια από τις σημαντικότερες χημικές διεργασίες του 19ου αιώνα.

Ο Nicolas Leblanc (6 Δεκεμβρίου 1742 - 16 Ιανουαρίου 1806) ήταν Γάλλος χημικός και χειρούργος. Ο Leblanc γεννήθηκε στο Ivoy le Pré, στη Cher, της Γαλλίας στις 6 Δεκεμβρίου 1742. Ο πατέρας του, ένας μικρός υπάλληλος σε μεταλλουργείο, πέθανε το 1751. Ο Leblanc στάλθηκε στο Bourges για να ζήσει μαζί με τον Δρ Bien, ένα στενό οικογενειακό φίλο. Υπό την επιρροή του κηδεμόνα του, ο Leblanc ανέπτυξε ενδιαφέρον για την ιατρική. Όταν ο Bien πέθανε το 1759, ο Leblanc εγγράφηκε στο École de Chirurgie (Κολέγιο Χειρουργών) στο Παρίσι για να μελετήσει την ιατρική.

Ο Leblanc αποφοίτησε με ειδίκευση στη χειρουργική,  και άνοιξε ιατρείο. Παντρεύτηκε το 1776 και το πρώτο παιδί του ζευγαριού ακολούθησε τρία χρόνια αργότερα. Επειδή δεν ήταν σε θέση να παράσχει τα επαρκή στην οικογένειά του από τις ιατρικές αμοιβές που ελάμβανε από τους ασθενείς του, το 1780 δέχτηκε θέση ως ιδιωτικός γιατρός στο σπίτι του Louis Philip II, δούκα της Ορλεάνης.

Το 1775, η Γαλλική Ακαδημία Επιστημών προσέφερε βραβείο για μια διαδικασία με την οποία θα μπορούσε να παραχθεί  το ανθρακικό νάτριο από αλάτι. Η Γαλλική Ακαδημία θέλησε να προωθήσει την παραγωγή του απαραίτητου ανθρακικού νατρίου από το φθηνό χλωριούχο νάτριο.

Μέχρι το 1791, ο Nicolas Leblanc κατάφερε να παράγει ανθρακικό νάτριο από αλάτι με μια διαδικασία 2 σταδίων. Στο πρώτο βήμα, το χλωριούχο νάτριο αναμιγνύεται με πυκνό θειικό οξύ σε θερμοκρασίες από 800-900 °C οπότε εκλύεται αέριο υδροχλώριο αφήνοντας στερεό θειικό νάτριο.

2 NaCl + H₂SO₄ → Na₂SO₄ + 2 HCl

Στο δεύτερο στάδιο, το θειικό νάτριο θρυμματίζεται, αναμιγνύεται με κάρβουνο και ασβεστόλιθο  (ανθρακικό ασβέστιο) και θερμαίνεται και πάλι σε φούρνο, οπότε παράγεται ανθρακικό νάτριο, αέριο διοξείδιο του άνθρακα και θειούχο ασβέστιο.

Na₂SO₄ + CaCO₃ + 2 C → Na₂CO₃ + 2 CO₂ + CaS

Το βραβείο απονεμήθηκε στον Nicolas Leblanc για αυτή τη διαδικασία που χρησιμοποιούσε ως πρώτη ύλη θαλασσινό αλάτι και θειικό οξύ. Αργότερα έστησε ένα δικό του εργοστάσιο που παρήγαγε 320 τόνους ανθρακικού νατρίου ετησίως. Τώρα η διαδικασία είναι πλέον παρωχημένη και αντικαθιστάθηκε από την εξαιρετικά καλύτερη διαδικασία Solvay.

Δύο χρόνια αργότερα (1974) το εργοστάσιο κατασχέθηκε από τη γαλλική επαναστατική κυβέρνηση, η οποία αρνήθηκε να του καταβάλει τα χρηματικά έπαθλα που είχε κερδίσει δέκα χρόνια νωρίτερα. Το 1802 ο Ναπολέων του επέστρεψε το εργοστάσιο (αλλά όχι το βραβείο), αλλά μέχρι τότε ο Leblanc δεν είχε την πολυτέλεια να το λειτουργήσει. Αυτοκτόνησε με πυροβολισμό στο κεφάλι το 1806.

Από τη: Royal Society of Chemistry (RSC)
Εικόνα: Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=1470259

Σαν σήμερα στη ΧΗΜΕΊΑ :  06 Δεκεμβρίου

Η προηγούμενη μέρα                      Όλο το Φθινόπωρο                     Η επόμενη μέρα