Σαν σήμερα στη ΧΗΜΕΊΑ : 27 Δεκεμβρίου

Ο Γάλλος χημικός και βιολόγος Λουί Παστέρ γεννήθηκε σαν σήμερα το 1822

Το πείραμα παστερίωσης του Louis Pasteur δείχνει το
γεγονός ότι η αλλοίωση του υγρού προκλήθηκε από τα
σωματίδια στον αέρα και όχι από τον ίδιο τον αέρα. Αυτά
τα πειράματα ήταν σημαντικά στοιχεία τεκμηρίωσης
που υποστηρίζουν τη γενετική θεωρία της νόσου.

Ανακάλυψε το ρόλο των βακτηρίων στη ζύμωση, απέδειξε τη μικροβιακή θεωρία της νόσου και εφηύρε τη διαδικασία της παστερίωσης. Ο Παστέρ θεωρείται ο ιδρυτής της μικροβιολογίας.

Ο Louis Pasteur (27, Δεκεμβρίου, 1822 - 28 Σεπτεμβρίου του 1895) ήταν ένας Γάλλος βιολόγος, μικροβιολόγος και χημικός διάσημος για τις ανακαλύψεις πάνω στις αρχές του εμβολιασμού, για την μικροβιακή ζύμωση και παστερίωση. Μνημονεύεται για τις αξιοθαύμαστες ανακαλύψεις του στις αιτίες και την πρόληψη των ασθενειών και οι ανακαλύψεις του έχουν σώσει πολλές ζωές από τότε. Μειώνει τη θνησιμότητα από επιλόχειο πυρετό και δημιούργησε τα πρώτα εμβόλια για τη λύσσα και τον άνθρακα. Τα ιατρικά του ευρήματα έδωσαν άμεση υποστήριξη στη μικροβιακή θεωρία της νόσου και στην εφαρμογή τους στην κλινική ιατρική. Είναι περισσότερο γνωστός στο ευρύ κοινό για την παστερίωση του γάλακτος και του κρασιού που εμποδίζει τη βακτηριακή μόλυνση. Θεωρείται ένας από τους τρεις κύριους ιδρυτές της βακτηριολογίας, μαζί με τον Ferdinand Cohn που ταξινόμησε τα βακτήρια σε κόκκους, βάκιλλους, σπειρίλια και δονάκια και τον Robert Koch που είναι γνωστός για τη φυματίωση. Επίσης θεωρείται ο «πατέρας της μικροβιολογίας».

Ο Παστέρ ήταν υπεύθυνος για την εξάλειψη του δόγματος της αυθόρμητης γέννησης. Πραγματοποίησε πειράματα που έδειξαν ότι χωρίς μόλυνση οι μικροοργανισμοί δεν μπορούσαν να αναπτυχθούν. Υπό την αιγίδα της Γαλλικής Ακαδημίας Επιστημών , απέδειξε ότι σε αποστειρωμένες και σφραγισμένες φιάλες δεν αναπτύχθηκε τίποτα, και σε αποστειρωμένες αλλά ανοικτές φιάλες μπορούσαν να αναπτυχθούν μικροοργανισμοί. Παρόλο που ο Παστέρ δεν ήταν ο πρώτος που πρότεινε τη μικροβιακή θεωρία της νόσου, τα πειράματά του έδειξαν την ορθότητα της και έπεισαν το μεγαλύτερο μέρος της Ευρώπης ότι ήταν αλήθεια. Έτσι σήμερα, θεωρείται συχνά ως ένας από τους πατέρες της μικροβιακής θεωρία της νόσου.

Ο Παστέρ έκανε σημαντικές ανακαλύψεις στη χημεία, κυρίως στη μοριακή βάση του ασυμμετρία ορισμένων κρυστάλλων και ρακεμοποίηση . Νωρίς στην καριέρα του, η έρευνά του στο τρυγικό οξύ οδήγησε στην πρώτη λύση αυτού που ονομάζεται τώρα οπτική ισομέρεια. Το έργο του οδήγησε στην τρέχουσα κατανόηση μιας θεμελιώδους αρχής στη δομή των οργανικών ενώσεων τη Μοριακή ασυμμετρία. Στην πρώιμη εργασία του Παστές ως χημικού, αρχίζοντας από το École Normale Supérieure και συνεχίζοντας στο Στρασβούργο και τη Λίλη, εξέτασε τις χημικές, οπτικές και κρυσταλλογραφικές ιδιότητες μιας ομάδας ενώσεων γνωστών ως τρυγικά.

Ο Pasteur διαχώρισε τα αριστερά και δεξιά σχήματα
κρυστάλλων μεταξύ τους για να σχηματίσει δύο σωρούς
κρυστάλλων: στο διάλυμα η μια μορφή περιστρέφει το φως
προς τα αριστερά και η άλλη στα δεξιά, ενώ σε ένα ίσο
μείγμα των δύο μορφών η μιά αναιρεί το αποτέλεσμα
της άλλης και δεν περιστρέφει το πολωμένο φως.

Εξέτασε ένα πρόβλημα σχετικά με τη φύση του τρυγικού οξέος το 1848. Ένα διάλυμα τρυγικού οξέος που προέρχεται από τα ζωντανές πηγές (ζώα ή φυτά) περιστρέφει το επίπεδο της πόλωσης του φωτός που διέρχεται από αυτό. Το πρόβλημα ήταν ότι το τρυγικό οξύ που προέρχεται από τη χημική σύνθεση δεν είχε τέτοιο αποτέλεσμα, παρόλο που οι χημικές του αντιδράσεις ήταν ίδιες και η στοιχειακή του σύνθεση ήταν η ίδια. Ο Παστέρ παρατήρησε ότι οι κρύσταλλοι των τρυγικών είχαν κάποιες έδρες μικρότερες και κάποιες μεγαλύτερες, και δεν ήταν τελείως ίδιοι, κάτι σαν το δεξί και το αριστερό μας χέρι. Στη συνέχεια, παρατήρησε ότι, στα ρακεμικά μείγματα τρυγικών (που δεν στρέφουν το επίπεδο του φωτός), οι μισοί κρύσταλλοι ήταν δεξιό-χειρικοί και οι μισοί ήταν αριστερό-χειρικοί. Σε διάλυμα, οι πρώτοι έστρεφαν το επίπεδο του φωτός δεξιά και οι δεύτεροι αριστερά. Ο Pasteur προσδιόρισε ότι η οπτική δραστικότητα σχετίζεται με το σχήμα των κρυστάλλων και ότι μια ασύμμετρη εσωτερική διάταξη στα μόρια της ένωσης ήταν υπεύθυνη για τη στροφή του πολωμένου φωτός. Τα δυο τρυγικά άλατα ήταν ισομερείς, μη υπερκείμενες εικόνες με σχέση δεξιού-αριστερού χεριού (χειρόμορφες). Αυτή ήταν η πρώτη φορά που κάποιος είχε δείξει τη μοριακή χειρομορφία , αλλά και η πρώτη εξήγηση της οπτικής ισομέρειας.

Μερικοί ιστορικοί θεωρούν το έργο του Παστέρ στον τομέα αυτό ως «τις πιο βαθιές και πιο πρωτότυπες συνεισφορές στην επιστήμη» και την «μεγαλύτερη επιστημονική του ανακάλυψη».

Ήταν ο διευθυντής του Ινστιτούτου Pasteur , που ιδρύθηκε το 1887, μέχρι το θάνατό του, και τα οστά του είναι σε ένα οστεοφυλάκιο κάτω από το ινστιτούτο. Παρόλο που ο Παστέρ έκανε πρωτοποριακά πειράματα, η φήμη του συσχετίστηκε με διάφορες αντιπαραθέσεις. Ιστορική επανεκτίμηση του σημειωματάριού του αποκάλυψε ότι άσκησε εξαπάτηση για να ξεπεράσει τους αντιπάλους του.

Από τη: Royal Society of Chemistry (RSC)
Εικόνα: By Kgerow16 - Own work, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=40506737 
By Tom Murphy VII (User:Brighterorange) - Created by user User:Brighterorange, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=1853071

Σαν σήμερα στη ΧΗΜΕΊΑ :  27 Δεκεμβρίου

Η προηγούμενη μέρα                      Όλος ο Χειμώνας                     Η επόμενη μέρα