Σαν σήμερα στη ΧΗΜΕΊΑ : 03 Νοεμβρίου

Το πρώτο αμερικανικό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για την αντιρρυπαντική βαφή για τα κύτη των πλοίων εκδόθηκε σαν σήμερα το 1863

Κατασκευάσθηκε από μίγμα οξειδίου του χαλκού (CuO), πίσσας και νάφθας και προσέφερε προστασία κατά της ανάπτυξης των οστράκων και των φύκων για δώδεκα μήνες. Υπάρχουν ανησυχίες ότι τα αντιρρυπαντικά χρώματα με βάση το οξείδιο του χαλκού είναι περιβαλλοντικοί ρύποι και εισάγονται νέες αντιρρυπαντικές βαφές.

Τα όστρακα και τα φύκια που κολλάνε στα ύφαλα των πλοίων είναι ένας σημαντικός επιβαρυντικός παράγοντας που μειώνει την ταχύτητα πλεύσης τόσο των εμπορικών όσο και των πολεμικών πλοίων. Έτσι η καλή απορρύπανση αποτελεί σημαντικό πολεμικό πλεονέκτημα.

Τεχνικές χρήσης πίσσας και φύλλων χαλκού για αντιρρύπανση αποδίδονται σε αρχαία ναυτικά έθνη όπως οι Φοίνικες και οι Καρχηδόνιοι (1500-300 π.Χ.). Το κερί, η πίσσα και η άσφαλτος έχουν χρησιμοποιηθεί από τους πρώτους χρόνους. Ένα αραμαϊκό έγγραφο που χρονολογείται από το 412 π.Χ. λέει ότι ο πυθμένας του πλοίου είναι επικαλυμμένος με μίγμα αρσενικού, λαδιού και θείου. Στον Δειπνοσοφιστή (Deipnosophistae) , ο Αθήναος ο Ναυκρατίτης (2ος μ.Χ αιώνας) περιέγραψε τις αντιρρυπαντικές προσπάθειες που έγιναν στην κατασκευή του μεγάλου πλοίου του Ιέρονα των Συρακούσών (πέθανε το 467 π.Χ.).

Στα τέλη του 18ου αιώνα, ο Sir Humphry Davy (γνωστός για την ηλεκτρόλυση) πραγματοποίησε πολλά πειράματα όπου βύθισε διάφορα ελάσματα χαλκού με διαφορετικό πάχος στην ακτή και στη συνέχεια μέτρησε σε ποιο βαθμό το θαλάσσιο νερό είχε υποβαθμίσει το καθένα απ' αυτά. Φύλλα διαφορετικών μετάλλων παρέμειναν στο θαλασσινό νερό για τέσσερις μήνες και στη συνέχεια εξετάστηκαν. Επίσης σε αυτή τη δοκιμή χρησιμοποιήθηκαν δύο πλοία στο λιμάνι, το ένα με μια ζώνη ψευδαργύρου, και το άλλο με σιδερένια.

Με τον αμερικανικό πόλεμο σε πλήρη εξέλιξη (1775–1783), το Βασιλικό Ναυτικό της Μεγάλης Βρετανίας κάλυψε με χαλκό τους πυθμένες του συνόλου του στόλου. Αυτό έγινε γιατί είχαν κηρύξει το πόλεμο προς την Αγγλία οι τρεις μεγαλύτεροι αντίπαλοι της η Γαλλία (1778), η Ισπανία (1779) και η Ολλανδία (1780). Έτσι η Βρετανία έπρεπε να τους αντιμετωπίσει και η επικάλυψη με χαλκό επέτρεψε στο ναυτικό να παραμένει στη θάλασσα για μεγάλο χρονικό διάστημα χωρίς την ανάγκη για καθαρισμό και επισκευές στο υποθαλάσσιο κύτος, καθιστώντας την μια πολύ ελκυστική, αν και ακριβή πρόταση. Οι 14 τόνοι χαλκού που απαιτούνται για το ένα πλοίο με 74 πυροβόλα κόστιζε £1500 σε σύγκριση με £262 για το ξύλο.

By Hein Mück - Own work, CC BY-SA 3.0, 

Στη δεκαετία του 1960 και του 1970, τα εμπορικά σκάφη χρησιμοποιούν συνήθως βαφές υφάλων που περιέχουν τριβουτυλοκασσίτερο , οι οποίες όμως απαγορεύτηκαν λόγω των σοβαρών τοξικών επιπτώσεών του στη θαλάσσια ζωή όπως η κατάρρευση μιας γαλλικής αλιείας οστρακοειδών. Και η πολιτεία της Ουάσιγκτον έχει περάσει έναν νόμο ο οποίος απαγορεύει τις αντιρρυπαντικές βαφές χαλκού σε σκάφη αναψυχής από τον Ιανουάριο του 2018.

Λόγω της αυξανόμενης κριτικής που έλαβαν οι βαφές με βάση το χαλκό ως περιβαλλοντικοί ρύποι αναπτύχθηκαν καινοτόμες βαφές υφάλων που δεν βασίζονται σε χαλκό ή κασσίτερο. 

Από τη: Royal Society of Chemistry (RSC)
Εικόνα: Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=2143950, 

Σαν σήμερα στη ΧΗΜΕΊΑ :  03 Νοεμβρίου

Η προηγούμενη μέρα                      Όλο το Φθινόπωρο                     Η επόμενη μέρα