Πέμπτη 23 Ιουλίου 2020

Σαν σήμερα στη ΧΗΜΕΙΑ : 23 Ιουλίου

Ο Κροάτης οργανικός χημικός Vladimir Prelog γεννήθηκε σαν σήμερα το 1923

Fair use, en.wikipedia.org

Ήταν ο πρώτος που παρασκεύασε τον ασυνήθιστα συμμετρικό υδρογονάνθρακα αδαμαντάνιο, του οποίου παράγωγα χρησιμοποιούνται τακτικά για ιατρικές εφαρμογές.
Μοιράστηκε το Βραβείο Νόμπελ Χημείας του 1975 για «την έρευνά του σχετικά με τη στερεοχημεία των οργανικών μορίων και αντιδράσεων».
Η δουλειά του είναι κεντρική στην στερεοισομέρια και το σύστημα ονοματολογίας που εισηγήθηκε συμπεριλαμβάνεται στο "Χρυσό βιβλίο της IUPAC".


Αδαμαντάνιο

Αδαμαντάνιο
Το 1924, ο H. Decker πρότεινε την ύπαρξη του αδαμαντάνιου, το οποίο ονόμαζε δεκετερπένιο. Η πρώτη απόπειρα εργαστηριακής σύνθεσης έγινε το 1924 από το Γερμανό χημικό Hans Meerwein χρησιμοποιώντας την αντίδραση φορμαλδεΰδης με μηλονικό διαιθυλεστέρα  (Μηλονικό οξύ: CH2(COOH)2 ) παρουσία πιπεριδίνης. Αντί του αδαμαντανίου, ο Meerwein έλαβε 1,3,5,7-τετρακαρβομεθοξυδικυκλο [3.3.1] εννεανιο-2,6-διόνη: αυτή η ένωση, που αργότερα ονομάστηκε εστέρας του Meerwein, χρησιμοποιήθηκε στη σύνθεση του αδαμαντανίου και των παραγώγων του.
Το αδαμαντάνιο συντέθηκε για πρώτη φορά από τον Vladimir Prelog το 1941 από τον εστέρα του Meerwein. Με απόδοση 0,16%, η διαδικασία των πέντε σταδίων δεν ήταν πρακτική. Η μέθοδος χρησιμοποιείται για τη σύνθεση ορισμένων παραγώγων του αδαμαντανίου.

Κανόνες προτεραιότητας Cahn-Ingold-Prelog (CIP)

R (Rectus:Δεξιόστροφο) και S (Sinister:Αριστερόστροφο)
στερεοισομερές. Η σειρά προτεραιότητας είναι A>B>C>D
σύμφωνα με το σύστημα CIP και το D είναι πίσω από το
επίπεδο του χαρτιού
Οι κανόνες προτεραιότητας Cahn-Ingold-Prelog (CIP), ονομάστηκαν για τους οργανικούς χημικούς Robert Sidney Cahn, Christopher Kelk Ingold και Vladimir Prelog, είναι μια τυπική διαδικασία που χρησιμοποιείται στην οργανική χημεία και ονομάζει χωρίς αμφιβολίες ένα στερεοϊσομερές ενός μορίου. Ο σκοπός του συστήματος CIP είναι να αποδώσει το δείκτη R ή S σε κάθε στερεοχημικό κέντρο και το δείκτη Ε ή Ζ σε κάθε διπλό δεσμό έτσι ώστε η διαμόρφωση ολόκληρου του μόριου να μπορεί να προσδιοριστεί με μοναδικό τρόπο συμπεριλαμβάνοντας τους δείκτες στο συστηματικό όνομα.
https://en.wikipedia.org/wiki/Vladimir_Prelog
Μνημείο της Κροατικής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών στους
Franjo Rački, Ivan Miković, Grga Tuškan και Vladimir Prelog στο νεκροταφείο Mirogoj


Από τη: Royal Society of Chemistry (RSC) και τη Wikipedia, the free encyclopedia: 
Εικόνες: 
By SpeedyGonsales - Own work, CC BY 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=4428348
By Source, Fair use, https://en.wikipedia.org/w/index.php?curid=22384432
By Calvero. - Own work, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=1903644
CC BY-SA 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=50235

Σαν σήμερα στη ΧΗΜΕΙΑ :  23 Ιουλίου

Η προηγούμενη μέρα                      Όλο το Καλοκαίρι                     Η επόμενη μέρα
Αναρτήθηκε: