Το υγρό μέταλλο και ισχυρό δηλητήριο
 |
| Το στοιχείο υδραργύρου είναι ένα πυκνό αργυρόχρωμο υγρό σε θερμοκρασία δωματίου επειδή τα ηλεκτρόνια σθένους του έχουν τόσο μεγάλη ταχύτητα ώστε να ακολουθούν τη θεωρία της σχετικότητας.
Bionerd - Own work, CC BY 3.0, Wikimedia Commons
|
Το κιννάβαρι (γνωστό και ως vermilion, σουλφίδιο του υδραργύρου, HgS) χρησιμοποιήθηκε ως λαμπερή κόκκινη χρωστική ουσία από τους παλαιολιθικούς ζωγράφους πριν από 30.000 χρόνια για τη διακόσμηση σπηλαίων στην Ισπανία και τη Γαλλία. Το κιννάβαρι ελευθερώνει τον υδράργυρό του απλώς με θέρμανση σε ένα χωνευτήριο και το μέταλλο θα γοήτευε τους ανθρώπους επειδή ήταν ένα υγρό που μπορούσε να διαλύσει το χρυσό. Οι αρχαίοι το χρησιμοποίησαν σε μεγάλη κλίμακα για να εξαγάγουν προσχωσιγενή χρυσό από τα ιζήματα των ποταμών. Ο υδράργυρος διαλύει το χρυσό που θα μπορούσε κατόπιν να ανακτηθεί με την απόσταξη του υδραργύρου.
Ο υδράργυρος τήκεται στους -39 °C, καθιστώντας το μόνο μεταλλικό στον περιοδικό πίνακα που είναι υγρό σε θερμοκρασία δωματίου. Το γεγονός ότι ο υδράργυρος είναι ένα υγρό ενώ τα άλλα μέταλλα γύρω του στον πίνακα δεν είναι οφείλεται στη θεωρία της σχετικότητας. Το μόνο άλλο στοιχείο στον περιοδικό πίνακα που είναι υγρό σε θερμοκρασία δωματίου είναι το βρώμιο.
Ο υδράργυρος και πολλές από τις ενώσεις του είναι τοξικές σε ποικίλους βαθμούς. Αν και ο στοιχειακός υδράργυρος δεν απορροφάται καλά όταν καταπωθεί ή όταν έρχεται σε επαφή με το δέρμα ωστόσο, παραμένει τοξικός ακόμα και όταν εισπνέεται ως ατμός. Ο μεθυλυδράργυρος είναι η κύρια πηγή δηλητηρίασης από υδράργυρο για τους περισσότερους ανθρώπους, επειδή είναι υδατοδιαλυτός και απορροφάται εύκολα. Βρίσκεται σε διάφορες ποσότητες σε διαφορετικούς τύπους ψαριών. Οι ποσότητες βρίσκονται σε επίπεδα που θεωρούνται γενικά ασφαλή, αλλά ορισμένες ομάδες ανθρώπων, όπως οι έγκυες, συνιστάται να περιορίσουν την κατανάλωση ψαριών. Κάθε μπουκιά τροφίμων που τρώμε περιέχει λίγο υδράργυρο. Η ημερήσια πρόσληψη είναι μικρότερη από 0,01 χιλιοστόγραμμα (περίπου 0,3 γραμμάρια σε όλη μας τη ζωή), και ο οργανισμός μπορεί να ανταπεξέλθει εύκολα με τη ποσότητα αυτή.
 |
| Ο Τρελλός καπελάς στην "Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων" έχει πάθει δηλητηρίαση από τη χρήση του υδραργύρου |
Πριν γίνουν πλήρως γνωστές οι τοξικές επιδράσεις του υδραργύρου έτυχε ευρείας χρήσης από τα αμαλγάματα για τα σφραγίσματα στα δόντια μέχρι τα υδραργυρικά θερμόμετρα και σφυγμομανόμετρα, την εξαγωγή του χρυσού και ακόμη και στην πιλοποιία (την κατασκευή καπέλων). Σε ορισμένα επαγγέλματα οδηγούσε σε δηλητηρίαση. Μία από τις πιο γνωστές περιπτώσεις αυτού υπονοείται στο βιβλίο του Λιούις Κάρολ "Η Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων", ήταν αυτό το επάγγελμα του πιλοποιού. Οι πιλοποιοί χρησιμοποιούσαν νιτρικό υδράργυρο (ΙΙ) στη διαδικασία της κατασκευής της τσόχας (το χοντρό ύφασμα) για το καπέλο. Τα συμπτώματα της δηλητηρίασης από τον υδράργυρο μοιάζουν με τρέλα εξ ου και ο χαρακτήρας του Mad Hatter, του Τρελού Πιλοποιού, στο μυθιστόρημα του Λιούις Κάρολ.
Από την Wikipedia, the free encyclopedia : Mercury , Υδράργυρος , Minamata Convention on Mercury , Hatter (Alice's Adventures in Wonderland) , Methylmercury
από τη RSC: www.rsc.org : Mercury
από το : Compound Chem : Mercury
και από την Anne Marie Helmenstine, Ph.D. στο ThoughtCo : "Γιατί ο υδράργυρος είναι υγρός;"
By Bionerd - Own work, CC BY 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=4972709
By John Tenniel - vector version of Image:MadlHatterByTenniel.jpg), Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=5074817