Σαν σήμερα στη ΧΗΜΕΊΑ : 10 Δεκεμβρίου

Ο Σουηδός επιστήμονας και εφευρέτης του δυναμίτη Alfred Nobel πέθανε σαν σήμερα το 1896

Οι υποψήφιοι λαμβάνουν ένα βαριά διακοσμημένο δίπλωμα μαζί με ένα χρυσό μετάλλιο και το χρηματικό έπαθλο. Εδώ παρουσιάζεται το δίπλωμα του Fritz Haber, το οποίο έλαβε για την ανάπτυξη μεθόδου συνθέσεως αμμωνίας.

Alfred Bernhard Nobel (21 Οκτωβρίου 1833 - 10 Δεκεμβρίου 1896) ήταν Σουηδός χημικός, μηχανικός, εφευρέτης, επιχειρηματίας και φιλάνθρωπος.
Γνωστός για την εφεύρεση του δυναμίτη, ο Nobel κατείχε επίσης την εταιρία Bofors, την οποία είχε ανακατευθύνει από τον προηγούμενο ρόλο της σε παραγωγή σιδήρου και χάλυβα σε κατασκευαστή πυροβόλων όπλων και άλλων εξοπλισμών.
Ο Νόμπελ αφιέρωσε τη ζωή του στη μελέτη των εκρηκτικών και την ασφαλή κατασκευή τους.  Κατά τη διάρκεια της ζωής του, ο Νόμπελ έλαβε 355 διπλώματα ευρεσιτεχνίας σε διεθνές επίπεδο με πιο διάσημο αυτό του δυναμίτη και μέχρι το θάνατό του οι επιχειρήσεις του είχαν εγκαταστήσει περισσότερα από 90 εργοστάσια εξοπλισμών, παρά την πίστη του στον πασιφισμό. Συγκέντρωσε μεγάλη περιουσία και άφησε το μεγαλύτερο μέρος της σε ένα καταπίστευμα για να χρηματοδοτήσει τα βραβεία που είναι τώρα γνωστά ως Βραβεία Νόμπελ.
Το συνθετικό στοιχείο νομπέλιο έλκει το όνομά του από αυτόν. Το όνομά του επιβιώνει και σε σύγχρονες εταιρείες όπως η Dynamit Nobel και η AkzoNobel, οι οποίες είναι απόγονοι ή συγχωνεύσεις εταιριών που ίδρυσε ο ίδιος ο Νόμπελ.

Ο Alfred Nobel ήταν ο τρίτος γιος του Immanuel Nobel (1801-1872), εφευρέτη και μηχανικού, και της Carolina Andriette (Ahlsell) Nobel (1805-1889). Το ζευγάρι παντρεύτηκε το 1827 και έκανε οκτώ παιδιά. Η οικογένεια ήταν φτωχή, και μόνο ο Άλφρεντ και οι τρεις αδελφοί του επέζησαν την παιδική ηλικία. Μετά από διάφορες επιχειρηματικές αποτυχίες, ο πατέρας του Νόμπελ μετακόμισε στην Αγία Πετρούπολη το 1837 και εκεί έγινε επιτυχημένος εκεί ως κατασκευαστής εργαλειομηχανών και εκρηκτικών. Έφτιαξε το σύγχρονο κόντρα πλακέ και άρχισε να εργάζεται πάνω στην τορπίλη. Το 1842, η οικογένεια τον ακολούθησε εκεί. Τώρα που ευημερούσαν, οι γονείς του ήταν σε θέση να στείλουν το Νόμπελ σε ιδιωτικούς δασκάλους και το αγόρι διακρίθηκε στις σπουδές του, ιδιαίτερα στη χημεία και τις γλώσσες, αποκτώντας ευχέρεια στα αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά και ρωσικά. Σε ηλικία 18 ετών, πήγε στις Ηνωμένες Πολιτείες για ένα χρόνο για να σπουδάσει χημεία, εργαζόμενος για ένα σύντομο χρονικό διάστημα με τον εφευρέτη John Ericsson, ο οποίος σχεδίασε στον αμερικανικό εμφύλιο πόλεμο το ironclad USS Monitor.

Ο Nobel κατέθεσε το πρώτο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας του, ένα αγγλικό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας για ένα μετρητή αερίου, το 1857, ενώ το πρώτο του σουηδικό δίπλωμα ευρεσιτεχνίας, το οποίο έλαβε το 1863, αφορούσε «τρόπους παραγωγής της πυρίτιδας». Στις 3 Σεπτεμβρίου 1864, ένα υπόστεγο που χρησιμοποιήθηκε για την παρασκευή νιτρογλυκερίνης εξερράγη στο εργοστάσιο στο Heleneborg της Στοκχόλμης, σκοτώνοντας πέντε ανθρώπους, μεταξύ των οποίων ο μικρότερος αδερφός του Nobel Emil. Ο Νόμπελ κατασκεύασε και άλλα εργοστάσια, εστιάζοντας στη βελτίωση της σταθερότητας των εκρηκτικών. Ο Nobel εφηύρε τον δυναμίτη το 1867, μια ουσία ευκολότερη και ασφαλέστερη στον χειρισμό από την πιο ασταθή νιτρογλυκερίνη.

Η διαθήκη του Alfred Nobel αναφέρει ότι το 94% του συνόλου
της περιουσίας του θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί για την
 καθιέρωση των βραβείων Νόμπελ.

 Το 1888, ο θάνατος του αδελφού του Ludvig κατά την επίσκεψή του στις Κάννες οδήγησε πολλές εφημερίδες να δημοσιεύσουν κατά λάθος την νεκρολογία του ίδιου του Alfred. Μία γαλλική εφημερίδα δημοσίευσε μια νεκρολογία με τίτλο "Ο έμπορος του θανάτου είναι νεκρός". Ο Νόμπελ διάβασε τον νεκρολογία και τρόμαξε στην ιδέα ότι θα τον θυμούνται κατ 'αυτόν τον τρόπο. Η απόφασή του να δωρίσει μετά θάνατον την πλειοψηφία του πλούτου του για να ιδρύσει το βραβείο Νόμπελ πιστώθηκε τουλάχιστον εν μέρει στο ότι ήθελε να αφήσει πίσω του μια καλύτερη κληρονομιά. Ο Alfred (ο οποίος δεν είχε ποτέ σύζυγο ή παιδιά) ήταν απογοητευμένος με αυτό που διάβασε και ασχολήθηκε με το πώς θα τον θυμούνται. Στις 27 Νοεμβρίου 1895, στη Σουηδο - Νορβηγική Λέσχη του Παρισιού, ο Νόμπελ υπέγραψε τη διαθήκη του για να δώσει το μεγαλύτερο μέρος της περιουσίας του για να δημιουργήσει τα βραβεία Νόμπελ, που θα απονέμονται κάθε χρόνο, χωρίς διάκριση εθνικότητας.

Μετά τους φόρους και τα κληροδοτήματα σε ιδιώτες, ο Nobel θα κατανείμει το 94% της συνολικής περιουσίας του, που ήταν 31.225.000 σουηδικές κορώνες (SEK), για τα πέντε βραβεία Νόμπελ ποσό που ισοδυναμούσε με £1.687.837 (GBP). Το 2012, το κεφάλαιο ανερχόταν σε περίπου 3,1 δισεκατ. SEK (472 εκατομμύρια δολάρια, 337 εκατομμύρια ευρώ), ποσό σχεδόν διπλάσιο από το αρχικό κεφάλαιο, λαμβάνοντας υπόψη τον πληθωρισμό. Τα πρώτα τρία από αυτά τα βραβεία απονέμονται για την επιστήμη της φυσικής, της χημείας και της ιατρικής ή της φυσιολογίας. Το τέταρτο είναι για λογοτεχνικό έργο "σε ιδανική κατεύθυνση" και το πέμπτο βραβείο πρέπει να δοθεί στο πρόσωπο ή την συλλογικότητα που κάνει τη μέγιστη συνεισφορά στην κατεύθυνση της διεθνούς αδελφοσύνης, στην καταστολή ή στη μείωση των μόνιμων στρατών ή στην εγκατάσταση ή την προώθηση της ειρήνης.

Από τη: Royal Society of Chemistry (RSC)
Εικόνα: By Artist: Sofia Gisberg (1854-1926) - Own work, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=6923011 
By Photograph: Prolineserver (talk)Document: Alfred Nobel - Alfred Nobel, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=5385699

Σαν σήμερα στη ΧΗΜΕΊΑ :  10 Δεκεμβρίου

Η προηγούμενη μέρα                      Όλο το Φθινόπωρο                     Η επόμενη μέρα