Σάββατο 9 Νοεμβρίου 2019

Σαν σήμερα στη ΧΗΜΕΊΑ : 09 Νοεμβρίου

Το στοιχείο 110, Νταρμστάντιο (darmstadtium Ds) δημιουργήθηκε σαν σήμερα το 1994

Τελετή που διεξήχθη στο GSI για την επίσημη ονομασία
του darmstadtium στις 2 Δεκεμβρίου 2003
Είναι ένα τεχνητό στοιχείο, που δεν υπήρχε στη γή, και κατασκευάστηκε με αντίδραση πυρηνικής σύντηξης που περιλαμβάνει ισότοπο μόλυβδου (Pb) και ισότοπο νικελίου (Ni). Το Νταρμστάντιο διασπάται μέσα σε ένα χιλιοστό του δευτερολέπτου και συνεπώς ένα παρατηρήσιμο ποσό δεν απομονώθηκε ποτέ.

Είναι ένα εξαιρετικά ραδιενεργό συνθετικό στοιχείο. Το πιο σταθερό γνωστό ισότοπο, Νταρμστάντιο-281, έχει χρόνο ημιζωής περίπου 10 δευτερόλεπτα. Το νταρμστάντιο δημιουργήθηκε για πρώτη φορά το 1994 από το Κέντρο Έρευνας βαρέων ιόντων της GSI Helmholtz κοντά στην πόλη Darmstadt της Γερμανίας, και από αυτή πήρε το όνομά του.

Δημιουργήθηκε με βομβαρδισμό Μολύβδου-208 (που έχει μαζικό αριθμό 208 και ατομικό αριθμό 82) με πυρήνες Νικέλιου-62 οπότε προέκυψε το Νταρμστάντιο-269 και ελευθερώθηκε και ένα νετρόνιο. Το άθροισμα των ατομικών αριθμών (αριθμός πρωτονίων στον κάθε πυρήνα) είναι 82+28=110. 
208
82
Pb + 62
28
Ni → 269
110
Ds + 1
0
n

Στην ίδια σειρά πειραμάτων, η ίδια ομάδα πραγματοποίησε επίσης την αντίδραση χρησιμοποιώντας βαρύτερα ιόντα νικελίου-64. Μετά από δύο προσπάθειες ανιχνεύθηκαν πειστικά, με συσχετισμό σε γνωστές ιδιότητες διάσπασης θυγατρικών πυρήνων ότι παρασκευάστηκαν 9 άτομα 
του  271
110
Ds σύμφωμα με την πυρηνική αντίδραση:


208 
82
 Pb +64 
28
 Ni →271 
110
 Ds +
0
 n
Πριν από αυτό, υπήρχαν αποτυχημένες προσπάθειες σύνθεσης το 1986-7 στο Κοινό Ινστιτούτο Πυρηνικής Έρευνας στη Dubna (τότε στην Σοβιετική Ένωση ) και το 1990 στο GSI. Όπως επίσης και μια απόπειρα του 1995 στο Εθνικό Εργαστήριο του Lawrence Berkeley που οδήγησε σε ενδείξεις που υποδηλώνουν αλλά δεν δείχνουν οριστικά την ανακάλυψη ενός νέου ισότοπου 267-Ds που σχηματίστηκε από βομβαρδισμό του 209-Bi με 59-Co και μια παρόμοια μη τελεσίδικη απόπειρα του 1994 στο JINR που έδειξε σημάδια 273-Ds που παράγονται από 244-Pu και 34-S.
Κάθε ομάδα πρότεινε το όνομά της για το στοιχείο 110: η ρωσική ομάδα πρότεινε becquerelium απο το όνομα του Henri Becquerel και η γερμανική ομάδα πρότεινε darmstadtium από το Darmstadt, τη τοποθεσία του ινστιτούτου τους. Η κοινή ομάδα εργασίας IUPAC / IUPAP (JWP) αναγνώρισε στην έκθεσή της για το 2001 την ανακάλυψη στην ομάδα του  GSI, δίνοντάς τους το δικαίωμα να προτείνουν ένα όνομα για το στοιχείο.

Πηγή: Royal Society of Chemistry (RSC) και Wikipedia
Εικόνα: By Source, Fair use, https://en.wikipedia.org/w/index.php?curid=53965189

Σαν σήμερα στη ΧΗΜΕΊΑ :  09 Νοεμβρίου


Η προηγούμενη μέρα                      Όλο το Φθινόπωρο                     Η επόμενη μέρα