57-La Λανθάνιο

Φακοί κάμερας, υβριδικά οχήματα και πισίνες 

 Κομμάτι καθαρού λανθανίου.μεγέθους 1 cm

Το στοιχείο 57 είναι το λανθάνιο. To πρώτο από τις λανθανίδες, 14 στοιχεία που συνήθως τοποθετούνται σε δύο έξτρα γραμμές μαζί με τις 14 ακτινίδες κάτω από τον περιοδικό πίνακα. Το λανθάνιο και οι ενώσεις του βρίσκουν χρήση σε φακούς φωτογραφικών μηχανών, υβριδικά οχήματα και πισίνες.

Η σειρά των λανθανίδων παίρνει το όνομά της από το λανθάνιο. Το όνομά του λανθάνιου προκύπτει από το αρχαίο ελληνικό ρήμα λανθάνειν (περνώ απαρατήρητος, διαφεύγω της προσοχής κάποιου). Ανακαλύφθηκε από τον Carl Gustav Mosander το 1839 σε ορυκτά του δημητρίου, ο οποίος το ονόμασε έτσι επειδή στην αρχή του ήταν αδύνατο να το ταυτοποιήσει με τις κλασσικές μεθόδους, αφού έδινε τις ίδιες ακριβώς αντιδράσεις με το δημήτριο.

Το οξείδιο του λανθανίου (III) χρησιμοποιείται σε κάποιους φακούς φωτογραφικής μηχανής. Προστίθεται για να μειώσει τη διασπορά και να βελτιώσει τη σαφήνεια των εικόνων. 

Συσκευή πυρακτώσεως με ατμούς
πετρελαίου 85mm της Chance
Brothers που παράγει το φως
 για τον φάρο Sumburgh Head
μέχρι το 1976. Ο λαμπτήρας
(που κατασκευάστηκε περίπου
στο 1914) καίει ατμούς κηροζίνης
(παραφίνη). Η "λευκή κάλτσα" είναι
στην πραγματικότητα  ένας άκαυστος
 μανδύας όπου καίγεται ο ατμός.

Το λανθάνιο είναι ένα σημαντικό συστατικό του κράματος mischmetal (περίπου 20%). Η πιο γνωστή χρήση για αυτό το κράμα είναι σε 'τσακμακόπετρες' για τους αναπτήρες των τσιγάρων.

Το μεταλλικό λανθάνιο βρίσκεται σε κράμα με άλλα μέταλλα στις ανόδους των μπαταριών υβριδικών αυτοκινήτων. Μπορεί επίσης να βρεθεί στους κινητήρες των υβριδικών οχημάτων, όπου συμβάλλει στην αύξηση της ισχύος και της αποδοτικότητας του κινητήρα. Μια τυπική μπαταρία υβριδικού αυτοκινήτου για ένα Toyota Prius απαιτεί 10 έως 15 κιλά λανθανίου.

Τέλος, να αναφέρουμε ότι η πρώτη ιστορικά εφαρμογή του λανθανίου ήταν σε μανδύα πυρακτώσεως (φυτίλι) σε φανάρια που καίνε αέριο. Όταν ο μανδύας θερμαίνεται εκπέμπει λαμπρό φως. Ο Carl Auer von Welsbach χρησιμοποίησε ένα μείγμα οξειδίου του λανθανίου και οξειδίου του ζιρκονίου, το οποίο ονόμασε Actinophor και κατοχύρωσε με δίπλωμα ευρεσιτεχνίας το 1886. Οι αρχικοί μανδύες έδιναν ένα πράσινο φως και δεν ήταν πολύ επιτυχημένοι και η πρώτη του εταιρεία, η οποία ίδρυσε εργοστάσιο στο Atzgersdorf το 1887, απέτυχε και το εργοστάσιο έκλεισε το 1889. Αλλά επανήλθε το 1891 και έκανε μεγάλη επιτυχία πουλώντας 90000 λάμπες σε 9 μήνες και συνολικά 300 εκατομμύρια έως το 1913.

Πηγές

Από την Wikipedia, the free encyclopedia : lanthanum,   Λανθάνιο ,   Gas_mantle
από τη RSC:  www.rsc.org : lanthanum

από το : Compound Chem : lanthanum

Εικόνες

By Jurii (Original uploader was Lanthanum-138 at en.wikipedia - http://images-of-elements.com/lanthanum.php, CC BY 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=15319998

By Etan J. Tal - Own work, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=51680975

< 56-Ba Βάριο                     Όλος ο Περιοδικός Πίνακας                     58-Ce Δημήτριο >