54-Xe Ξένον

Προβολείς και πρόωση διαστημικών οχημάτων 

Λαμπτήρας με Ξένο

Το στοιχείο με ατομικό αριθμό 54  είναι το ξένον, το ευγενές αέριο με το οποίο συμπληρώνεται η 5η Περίοδος του Περιοδικού Πίνακα. Με ατομικό βάρος 131,30 έχει θερμοκρασία τήξης -111,9 C°. Ανακαλύφθηκε από τους Βρετανούς χημικούς Ράμσεϊ και Τρέιβερς το 1898 μαζί με τα ευγενή αέρια Κρυπτό και Νέο. Το χημικό του σύμβολο είναι Xe. Παρόλο που είναι χημικά αδρανές, το ξένον μπορεί να σχηματίσει χημικές ενώσεις, όπως το εξαφθορολευκοχρυσικό ξένο την πρώτη ένωση ευγενούς αερίου που έχει συντεθεί. 
Το ξένον χρησιμοποιείται σε μερικούς προβολείς αυτοκινήτων, για να προωθήσει ορισμένους δορυφόρους και διαστημόπλοια, καθώς και σε ορισμένους τύπους ιατρικής απεικόνισης. 

Πολλοί προβολείς αυτοκινήτων, ιδιαίτερα εκείνοι στα πιο σύγχρονα αυτοκίνητα, χρησιμοποιούν ξένο. Παρά το γεγονός ότι συνήθως αναφέρονται ως προβολείς ξένον, αυτοί είναι στην πραγματικότητα λαμπτήρες αλογονιδίων μετάλλων. Το αέριο ξένον υπάρχει σε αυτά και χρησιμοποιείται για να εξασφαλίσει ότι οι λαμπτήρες παράγουν αρκετό φως όταν ξεκινούν, καθώς και να συντομεύουν το χρόνο που χρειάζονται για να το κάνουν. Άλλες εφαρμογές φωτισμού που το ξένον βρίσκει χρήση περιλαμβάνει τις συσκευές (κρεβάτια) μαυρίσματος, τις φωτεινές ενδείξεις της κάμερας και ορισμένους τύπους φώτων νέον. 

Ένα πρωτότυπο ενός κινητήρα ιόντων ξένου που
δοκιμάστηκε στο εργαστήριο Jet Propulsion της NASA.

Το ξένον βρίσκει επίσης χρήση σε κινητήρες πρόωσης ιόντων. Αυτοί οι κινητήρες συμβάλλουν στην προώθηση ορισμένων δορυφόρων και διαστημικών σκαφών, χρησιμοποιώντας αέριο ξένον για να εκπέμψουν δέσμη θετικά φορτισμένων ιόντων ξένου. Το ξένον είναι το προτιμώμενο προωθητικό  επειδή έχει χαμηλό δυναμικό ιοντισμού ανά ατομικό βάρος και μπορεί να αποθηκευτεί ως υγρό σε θερμοκρασία δωματίου (υπό υψηλή πίεση), αλλά να εξατμιστεί εύκολα για να τροφοδοτήσει τον κινητήρα.

Τα ισότοπα του ξένον είναι χρήσιμα στην ιατρική απεικόνιση. Το Xe-133 εκπέμπει ακτινοβολία γάμμα και μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την απεικόνιση της καρδιάς, των πνευμόνων και του εγκεφάλου.

Το ξένον χρησιμοποιείται και ως γενικό αναισθητικό. 

Πηγές

Από την Wikipedia, the free encyclopedia : Xenon , Ξένο , 
από τη RSC:  www.rsc.org : xenon

από το : Compound Chem : xenon
και από την εργασία από τον Σωκράτη Λ. για το "ΞΕΝΟ"

Εικόνες

By Jurii - http://images-of-elements.com/xenon.php, CC BY 3.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=7537655

By NASA - http://www.jpl.nasa.gov/pictures/solar/ds1ion.html, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=2899863

< 53-I Ιώδιο                     Όλος ο Περιοδικός Πίνακας                     55-Cs Καίσιο >