Τα τελευταία χρόνια, τα βιολογικά τρόφιμα έχουν εξαπλωθεί σαν πυρκαγιά. Παρά τις υψηλότερες τιμές, η αγορά βιολογικών προϊόντων μετασχηματίζεται από μια απλή εναλλακτική διατροφική λύση σε ηθική και κοινωνική ευθύνη. Τα βιολογικά τρόφιμα υποτίθεται ότι είναι πιο υγιεινά πιο φυσικά και πιο ηθικά.
Αλλά τι εννοούμε όταν λέμε βιολογικά;
Δεν υπάρχει παγκόσμια συναίνεση, καθόσον διαφορετικές περιοχές έχουν διαφορετικούς ορισμούς και κανόνες.Γενικά, τα βιολογικά τρόφιμα παράγονται χωρίς γενετικά τροποποιημένους σπόρους, συνθετικά λιπάσματα, ή συνθετικά παρασιτοκτόνα. Αντ' αυτών, οι βιοκαλλιεργητές χρησιμοποιούν πιο παραδοσιακούς τρόπους παραγωγής τροφίμων, όπως η εναλλαγή καλλιεργειών, και οργανικά λιπάσματα όπως το κομπόστ ή η κοπριά.
Ενώ το κίνητρο για την αγορά βιολογικών τροφίμων είναι σαφώς ευγενές, είναι αυτή η παραγωγή πραγματικά αποτελεσματική ή είναι απλά μια άλλη δαπανηρή τάση που μπορούμε να την αγνοήσουμε χωρίς ενοχές;
Είναι τα βιολογικά τρόφιμα πιο υγιεινά;
Μια ιδέα που συνδέεται με τις βιολογικές καλλιέργειες είναι η φυσική τους καλλιέργεια που υποτίθεται ότι θα τα κάνει πιο θρεπτικά και πιο υγιεινά. Πράγματι, αρκετές μελέτες διαπίστωσαν ότι τα βιολογικά τρόφιμα περιέχουν περισσότερα αντιοξειδωτικά. Τα φυτά τα παράγουν ως ένα είδος φυσικού φυτοφαρμάκου. Τα βιολογικά φυτά φαίνεται ότι πρέπει να κουραστούν περισσότερο, ενώ τα κανονικά φυτά έχουν μεγάλη βοήθεια από τον άνθρωπο.Τα αντιοξειδωτικά πιστεύεται ότι έχουν κάποια οφέλη για την υγεία, αν και οι επιστήμονες διατηρούν ακόμα κάποιες αμφιβολίες γι 'αυτά γενικά. Δεν ξέρουμε εάν και πώς ακριβώς μας βοηθούν, ή πόση ποσότητα βιολογικών τροφίμων θα έπρεπε να καταναλώσετε για να απορροφήσετε ένα συγκεκριμένο ποσό αντιοξειδωτικών.
Τι γίνεται λοιπόν με το βιολογικό τρόφιμο, είναι πιο θρεπτικό;
Λοιπόν, τα στοιχεία είναι ανάμικτα. Κάποιες μελέτες βρήκαν ότι τα βιολογικά τρόφιμα μπορούν να έχουν ελαφρώς υψηλότερες συγκεντρώσεις βιταμίνης C, και ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, ενώ άλλες δεν βρήκαν σημαντικές διαφορές.
Ανακεφαλαιώνοντας αυτά τα μικτά αποδεικτικά στοιχεία υποδηλώνουν ότι υπάρχουν μόνο μικρές διαφορές στη θρεπτική αξία. Έτσι, από την επιστήμη που είναι διαθέσιμη μέχρι στιγμής, δεν φαίνεται ότι τα βιολογικά τρόφιμα έχουν σημαντικά οφέλη για την υγεία.
Αυτό που γνωρίζουμε, είναι ότι η κατανάλωση φρούτων και λαχανικών γενικά είναι καλή για σας, και οι περισσότεροι από εμάς δεν τρώμε αρκετά απ' αυτά. Η κατανάλωση λαχανικών είναι πιο σημαντική για την υγεία σας από τον τρόπο παραγωγής τους.
Είναι πιο φυσικά τα βιολογικά τρόφιμα;
Οι άνθρωποι δεν αγοράζουν βιολογικά μόνο για να πάρουν επιπλέον βιταμίνες, αλλά και για να αποφύγουν κάτι τοξικό, τα τεχνητά φυτοφάρμακα και λιπάσματα. Και μάλιστα πολλές μελέτες δείχνουν ότι πράγματι υπάρχουν λιγότερα υπολείμματα φυτοφαρμάκων στα βιολογικά προϊόντα.Αλλά εδώ τα πράγματα είναι περίπλοκα. Λιγότερα παρασιτοκτόνα δεν σημαίνει καθόλου παρασιτοκτόνα . Και ενώ τα φυτοφάρμακα υποτίθεται ότι είναι η έσχατη λύση στη βιολογική γεωργία, δεν απαγορεύονται. Τα περισσότερα οργανικά παρασιτοκτόνα είναι φυσικές τοξίνες, όπως φυτικά έλαια, δραστικά σαπούνια τέφρας, θείο ή θειικός χαλκός.
Αλλά υπάρχουν και οι συνθετικές ουσίες.
Ποια είναι η διαφορά μεταξύ των βιολογικών και κανονικών φυτοφαρμάκων;
Στην πραγματικότητα δεν είναι μεγάλες. Τα οργανικά παρασιτοκτόνα δεν είναι αναγκαστικά ασφαλέστερα από τα συμβατικά. Το τοξικό είναι τοξικό. Ανεξάρτητα από το αν η ουσία κατασκευάζεται στη χημική βιομηχανία, ή προέρχονται από τη φύση. Στην πραγματικότητα, στην περίπτωση θειικού χαλκού, που χρησιμοποιείται συχνά σε βιολογικά μήλα, αυτό το οργανικό παρασιτοκτόνο είναι στην πραγματικότητα πιο επιβλαβές για τον άνθρωπο. Η τοξικότητα οποιασδήποτε ουσίας εξαρτάται από τη συγκέντρωσή της και την έκθεσή σας σε αυτή και όχι από το εάν είναι φυσική ή όχι.
Υπάρχουν μερικές πρόσφατες μελέτες σχετικά με το πώς το σημερινό επίπεδο έκθεσης μας σε φυτοφάρμακα επηρεάζει μακροπρόθεσμα την υγεία μας.
Μια μελέτη του 2018 από τη Γαλλία συσχετίζει τη μηδενική κατανάλωση βιολογικών τροφίμων με υψηλότερο κίνδυνο ορισμένων μορφών καρκίνου. Αλλά η μελέτη επικρίθηκε πολύ. Οι συμμετέχοντες περιέγραψαν οι ίδιοι τις διατροφικές τους συνήθειες, πράγμα που σημαίνει ότι δεν αποτυπώθηκαν με αντικειμενικά κριτήρια, ενώ δεν πραγματοποιήθηκαν πραγματικοί έλεγχοι των επιπέδων των φυτοφαρμάκων στο σώμα τους.
Για να περιπλέψει τα πράγματα ακόμη περισσότερο, μια δανική μελέτη του 2018, διαπίστωσε ότι ο κίνδυνος από φυτοφάρμακα για έναν ενήλικα ήταν παρόμοιος με τον κίνδυνο από ένα ποτήρι κρασί κάθε τρεις μήνες.
Τα φυτοφάρμακα στα λαχανικά σας δεν είναι κάτι για το οποίο θα πρέπει να χάσετε τον ύπνο σας.
Παρόλα αυτά, θα πρέπει να συνεχίσουμε να απαιτούμε αυστηρά πρότυπα για τα τρόφιμά μας. Όλα τα φυτοφάρμακα ρυθμίζονται και ελέγχονται πολύ αυστηρά στην ΕΕ και στις ΗΠΑ. Κάθε χρόνο, χιλιάδες δείγματα τροφίμων εξετάζονται για φυτοφάρμακα.
Η πλειονότητα των δειγμάτων δεν έχει υπολείμματα ή έχει κατα ένα μόνο κλάσμα του επιπέδου ανοχής.
Από την άλλη όμως, η μόλυνση από βακτήρια και μύκητες είναι κάτι πολύ πιο επικίνδυνο.
Και, σε αυτό το θέμα ο κίνδυνος είναι ο ίδιος είτε πρόκειται για βιολογικό ή κανονικό φαγητό.
Είναι η βιολογική τροφή καλύτερη για το περιβάλλον;
Το 2017, μια μετα-ανάλυση εξέτασε λεπτομερώς τη βιολογική γεωργία και ανέλυσε βιολογικά και συνηθισμένα τρόφιμα από περισσότερες από 700 πηγές παραγωγής, και τον αντίκτυπό τους σε προβλήματα όπως οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, η κατανάλωση ενέργειας, και τις ανάγκες καλιεργήσιμης γης.Το αποτέλεσμα? Καμία μέθοδος παραγωγής δεν είναι σαφώς καλύτερη για το περιβάλλον.
Τα οργανικά συστήματα χρησιμοποιούν λιγότερη ενέργεια από τα συμβατικά, αλλά έχουν παρόμοιες εκπομπές αερίων θερμοκηπίου. Οι βιολογικές εκμεταλλεύσεις χρησιμοποιούν λιγότερα φυτοφάρμακα, αλλά χρειάζονται πολύ περισσότερη καλιεργήσιμη γη για να παράγουν την ίδια ποσότητα προϊόντος.
Αυτά τα μικτά αποτελέσματα επιβεβαιώθηκαν επίσης με έκθεση του σουηδικού οργανισμού τροφίμων. Τα οργανικά και συμβατικά τρόφιμα ήταν ίδια στις περισσότερες απόψεις.
Η μεγαλύτερη διαφορά ήταν η χρήση γης όπου η συμβατική γεωργία κέρδισε σαφώς έναντι της βιολογικής, και στην οικοτοξικότητα όπου η βιολογική γεωργία έχει σαφές πλεονέκτημα.
Έτσι, σύμφωνα με αυτά τα αποτελέσματα, η συμβατική γεωργία στην πραγματικότητα έχει κατατι μικρότερο αντίκτυπο στο περιβάλλον σε σύγκριση με την βιολογική. Και στο κάτω κάτω της γραφής απ'όσο ξέρουμε τα βιολογικά τρόφιμα δεν είναι ανώτερα από τα συμβατικά προϊόντα.
Όμως, η βιολογική γεωργία έχει αντίκτυπο σε ένα ευρύτερο επίπεδο. Η ζήτηση αυξάνεται συνεχώς, και στον αγώνα για την προμήθεια της αγοράς μπορεί να οδηγήσει σε μεθόδους παραγωγής που τελικά είναι λιγότερο βιώσιμες από κάποια άλλη άποψη.
Η Ισπανία, για παράδειγμα, παράγει τόνους συμβατικών και βιολογικών λαχανικών που προορίζονται για εξαγωγή σε τεράστιες περιοχές θερμοκηπίων που χρησιμοποιούν πολλή ενέργεια. Και έχουν άλλες περιβαλλοντικές επιπτώσεις, όπως ότι οι εκπομπές αερίων θερμοκηπίου είναι σημαντικά υψηλότερες.
Και επειδή η αυξανόμενη ζήτηση δεν μπορεί να καλυφθεί από την εγχώρια παραγωγή, το παγκόσμιο εμπόριο για τα βιολογικά τρόφιμα αυξάνεται επίσης.
Καθώς οι αλυσίδες εφοδιασμού γίνονται όλο και πιο πολύπλοκες, για να είναι διαθέσιμα όλα τα είδη των τροφίμων σε βιολογική ποιότητα, επιβάλλονται στα βιολογικά προϊόντα πρότυπα ποιότητας και κανονισμοί που γίνονται όλο και πιο αυστηροί. Αυτό έχει οδηγήσει σε περιστατικά απάτης όπου τα συμβατικά τρόφιμα άλλαξαν ετικέτα και πωλήθηκαν ως ακριβά βιολογικά προϊόντα.
Αλλά, η συζήτηση "βιολογικά ή συμβατικά τρόφιμα" δεν είναι καν μια αντικειμενική συζήτηση. Η βιολογική δεν είναι απλώς μια μέθοδος παραγωγής. Για πολλούς, είναι μια ιδεολογία. Αγοράζοντας βιολογικά αισθάνονται σωστοί. Οι άνθρωποι θέλουν να κάνουν το σωστό για την υγεία των παιδιών τους, και την ευημερία του πλανήτη.
Όμως, το ένστικτό μας να σκεφτόμαστε το βιολογικό ως καλό, και το συμβατικό ως κακό, μπορεί να εμποδίσει μια κάποια πιο λογική απόφαση. Η λύση θα μπορούσε να είναι να σταματήσουμε να βλέπουμε τη βιολογική και τη συμβατική γεωργία ως ασυμβίβαστες.
Και οι δύο έχουν πλεονεκτήματα και μειονεκτήματα, και ο καλύτερος τρόπος για την αποτελεσματική παραγωγή υγιεινής τροφής θα ήταν ένας συνδυασμός των καλύτερων χαρακτηριστικών τους.
Και τι να αγοράσω;
Όσον λοιπόν αφορά τα προσωπικά σας ψώνια, το ποια τρόφιμα πρέπει να αγοράσετε εξαρτάται από το τί περιμένετε από αυτό.Εάν απλά θέλετε να φάτε υγιεινά, θα πρέπει να αγοράσετε περισσότερα φρούτα και λαχανικά οποιουδήποτε είδους, όχι απαραίτητα οργανικά.
Εάν ανησυχείτε για το περιβάλλον, τότε απλά αγοράζοντας βιολογικά δεν θα λύσει αυτό το πρόβλημα για σας.
Η ευκολότερη επιλογή, είναι να αγοράσετε τοπικά τρόφιμα που είναι της εποχής.
Βασικά, το εποχιακό τρόφιμο είναι το αληθινό βιολογικό-οργανικό.
Εν κατακλείδι, μια βιολογική ετικέτα είναι μια επισήμανση της κατασκευής, όχι ένα πιστοποιητικό ασφαλείας ή μια ασημένια σφαίρα για τη διατροφή σας.
Το τι τρως είναι πολύ πιο σημαντικό από το πώς παράγεται.
Πηγή:
Υoutube: Kurzgesagt – In a Nutshell