Categories

Σελίδες

Όλα τα σαν σήμερα στη Χημεία ...

Τρίτη 31 Μαρτίου 2020

Σαν σήμερα στη ΧΗΜΕΊΑ : 31 Μαρτίου

Ο Γερμανός χημικός Robert Bunsen γεννήθηκε σαν σήμερα το 1811

Η ακριβής ημερομηνία γέννησης του Bunsen αμφισβητείται και ορισμένες πηγές ισχυρίζονται ότι γεννήθηκε στις 30 Μαρτίου. Λέγεται ότι ο ίδιος ο Bunsen γιόρτασε τα γενέθλιά του στις 31 Μαρτίου στα ύστερα χρόνια του.

Ο Robert Wilhelm Eberhard Bunsen (30 Μαρτίου 1811 - 16 Αυγούστου 1899) ήταν Γερμανός χημικός. Διερεύνησε τα φάσματα εκπομπής των στοιχείων όταν θερμαίνονται και ανακάλυψε το καίσιο (το 1860) και το ρουβίδιο (το 1861) με τον φυσικό Gustav Kirchhoff. Ο Bunsen ανέπτυξε αρκετές μεθόδους ανάλυσης αερίων, ήταν πρωτοπόρος στην φωτοχημεία (φασματοσκοπία)  και έκανε πρώιμη εργασία στον τομέα της οργανοαρσενικικής χημείας.

Με τον εργαστηριακό βοηθό του, τον Peter Desaga, ανέπτυξε το 1855, τον λύχνο Bunsen, μια βελτίωση στο λύχνο εργαστηρίου (που είχε πρωτοσχεδιαστεί από τον Michael Faraday) που χρησιμοποιούσαν μέχρι εκείνη την εποχή.
Χρησιμοποιώντας αυτή τη διάσημη εφεύρεση για να παράγει την θερμή και καθαρή φλόγα που είναι απαραίτητη για τη θέρμανση των ουσιών και τη μέτρηση των μηκών κύματος του φωτός που εκπέμπουν, ο Bunsen πρωτοστάτησε στη φασματοσκοπία. 

Το 1833 ο Bunsen έγινε λέκτορας στο Göttingen και άρχισε πειραματικές μελέτες της (διαλυτότητας) μεταλλικών αλάτων του αρσενικικού οξέος. Η ανακάλυψη της χρήσης του ένυδρου οξειδίου του σιδήρου ως παράγοντα καταβύθισης εξακολουθεί να είναι σήμερα το πιο αποτελεσματικό αντίδοτο κατά της δηλητηρίασης από το αρσενικό. Συνέχισε τις μελέτες του σε παράγωγα του τετραμέθυλο-διαρσενικού το οποίο εμπειρικά ονομάζεται κακοδυλίο. Η δουλειά του Bunsen  με το κακοδύλιο του έφερε γρήγορη και ευρύτατη φήμη, καθόσον αυτό είναι εξαιρετικά τοξικό και υφίσταται αυθόρμητη καύση στον ξηρό αέρα, και έτσι είναι δύσκολο να δουλέψει κάποιος με αυτό. Ο Bunsen σχεδόν πέθανε από δηλητηρίαση με αρσενικό, και μια έκρηξη με κακοδύλιο του κόστισε την όραση από το δεξί του μάτι.

Το 1841, δημιούργησε την μπαταρία Bunsen, χρησιμοποιώντας ηλεκτρόδιο άνθρακα αντί του ακριβού ηλεκτροδίου πλατίνας που χρησιμοποιείται στο ηλεκτροχημικό κύτταρο του William Robert Grove. Έτσι χρησιμοποίησε ηλεκτρόλυση για να παράγει καθαρά μέταλλα, όπως χρώμιο, μαγνήσιο, αλουμίνιο, μαγγάνιο, νάτριο, βάριο, ασβέστιο και λίθιο.

Μια μακρά συνεργασία με τον Henry Enfield Roscoe ξεκίνησε το 1852, όπου μελέτησε το φωτοχημικό σχηματισμό υδροχλωρίου (HCl) από υδρογόνο και χλώριο. Από αυτή την εργασία προέκυψε ο νόμος αμοιβαιότητας των Bunsen και Roscoe στη φωτογραφία.

Φασματοσκόπιο των Kirchhoff και Bunsen
Σταμάτησε τη δουλειά του με το Roscoe το 1859 και συνεργάστηκε με τον Gustav Kirchhoff για να μελετήσουν τα φάσματα εκπομπής θερμαινόμενων στοιχείων, μια περιοχή έρευνας που ονομάζεται φασματική ανάλυση. Για αυτή την εργασία χρησιμοποίησαν τον λύχνο Bunsen.

Υπήρξαν προηγούμενες μελέτες των χαρακτηριστικών χρωμάτων των θερμαινόμενων στοιχείων, αλλά τίποτα συστηματικό. Το καλοκαίρι του 1859, ο Kirchhoff πρότεινε στο Bunsen να προσπαθήσει να σχηματίσει φάσματα αυτών των χρωμάτων χρησιμοποιώντας πρισματική ανάλυση. Μέχρι τον Οκτώβριο του ίδιου έτους οι δύο επιστήμονες εφηύραν ένα κατάλληλο όργανο, ένα πρωτότυπο φασματοσκόπιο. Χρησιμοποιώντας το, ήταν σε θέση να προσδιορίσουν τα χαρακτηριστικά φάσματα του νατρίου, του λιθίου και του καλίου. Μετά από πολυάριθμους και επίπονους καθαρισμούς, ο Bunsen απέδειξε ότι πολύ καθαρά δείγματα έδωσαν μοναδικά φάσματα. Κατά τη διάρκεια αυτής της εργασίας, ο Bunsen ανίχνευσε νέες προηγουμένως άγνωστες φασματικές γραμμές εκπομπής σε δείγματα μεταλλικού νερού από το Dürkheim. Υπέθεσε ότι αυτές οι γραμμές έδειξαν την ύπαρξη ενός νεοανακαλυφθέντος χημικού στοιχείου. Μετά από προσεκτική απόσταξη σαράντα τόνων αυτού του νερού, την άνοιξη του 1860 κατάφερε να απομονώσει 17 γραμμάρια ενός νέου στοιχείου. Το στοιχείο ονομάστηκε "καίσιο", από τη λατινική λέξη για το βαθύ μπλε. Το επόμενο έτος ανακάλυψε το ρουβίδιο, με παρόμοια διαδικασία.

Από τη: Royal Society of Chemistry (RSC) και από τη Wikipedia, the free encyclopedia: Robert Bunsen
Εικόνα: By NagayaS - Own work, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=56343967
By Poul la Cour & Jacob Appel - Historisk Fysik bind I, Public Domain, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=2913632

Σαν σήμερα στη ΧΗΜΕΊΑ :  31 Μαρτίου

Η προηγούμενη μέρα                      Όλη η Άνοιξη                     Η επόμενη μέρα